«Δυστυχώς σε αυτή την Ευρώπη που γεννήθηκαν οι μεγάλες ιδέες και οι μεγάλες αξίες του διαφωτισμού, πανανθρώπινες αξίες, η αξία της ανθρώπινης ζωής, δυστυχώς σήμερα η ανθρώπινη ζωή δεν αξίζει το ίδιο για όλους», δήλωσε ο λέξης Τσίπρας αμέσως μετά την επίσκεψη που είχε στην Καλαμάτα στον χώρο περίθαλψης των διασωθέντων της τραγωδίας στα ανοιχτά της Πύλου.
Νωρίτερα συναντηθεί με τις αρμόδιες Αρχές, αξιωματικούς του Λιμενικού, παρόντος και του υπηρεσιακού υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ευαγγελου Τουρνά.
Επιπλέον, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «πολύ μεγάλες ευθύνες πολιτικές», αναφερόμενος στην «μεταναστευτική πολιτική που ακολουθεί η Ευρώπη εδώ και χρόνια, μια μεταναστευτική πολιτική που μετατρέπει την Μεσόγειο, τις θάλασσες μας, σε υδάτινους τάφους».
Μάλιστα, διατύπωσε ορισμένα «κρίσιμα ερωτήματα που ζητάνε απαντήσεις», με κορυφαίο το εξής: «Όταν βλέπει κανείς, βλέπουν οι αρχές, προσεγγίζουν οι αρχές, εντοπίζουν οι αρχές ένα υπέρφορτο πλοίο με 700 και πλέον ανθρώπους έτοιμο να βυθιστεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ποια είναι τα πρωτόκολλα αυτά της frontex, πρωτόκολλα που ακολουθούνε και οι ελληνικές αρχές, που δεν επιβάλλουν τη διάσωσή του αλλά το αφήνουν να συνεχίσει την πορεία του;». Απαντώντας, δε, σε ερώτηση δημοσιογράφου για αναφορές ότι το ναυάγιο συνέβη την ώρα ρυμούλκησης, απάντησε: «Υπήρξε πράγματι αυτή η αναφορά από τους ανθρώπους που συνομίλησα μαζί τους αλλά δεν είμαι εγώ εμπειρογνώμονας για να γνωρίζω αν αυτό είναι αλήθεια».
«Ποιοι αρνήθηκαν;»
Λίγη ώρα νωρίτερα, είχε προηγηθεί ένταση κατά την ενημέρωση που είχε ο Αλέξης Τσίπρας από τις αρμόδιες Αρχές, αξιωματικούς του Λιμενικού, παρόντος και του υπηρεσιακού υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ευάγγελου Τουρνά.
Συγκεκριμένα, κατά τη συζήτηση ο υπηρεσιακός υπουργός σημείωσε ότι από το αλιευτικό αρνήθηκαν να δεχτούν βοήθεια με τον Αλέξη Τσίπρα να θέτει το ερώτημα “Ποιοι αρνήθηκαν;” και να προσθέτει “Ο κυβερνήτης πιθανότατα είναι και ο διακινητής και ο διακινητής το τελευταίο που θέλει είναι να συλληφθεί”.
Με τη σειρά τους οι αξιωματικοί του λιμενικού υπογράμμισαν ότι “Σε διεθνή ύδατα, την βοήθεια πρέπει να την αιτηθεί ο κυβερνήτης του πλοίου. Δεν μπορούμε από μόνοι μας” διότι, όπως είπαν, αυτό “προκύπτει από το εγχειρίδιο έρευνας και διάσωσης και από τη σύμβαση για την έρευνα και διάσωση. Ότι η συνδρομή αιτείται από τον πλοίαρχο. Παρόλα αυτά, επειδή είδαμε ότι το πλοίο είναι υπερφορτωμένο και είδαμε ότι μπορεί να υπάρχει κίνδυνος, δεν το αφήσαμε. Δεσμεύσαμε παραπλέοντα και κρατήσαμε δυνάμεις κοντά του”.
«Τι θα σου πει; Μην έρθεις, γιατί αν έρθεις, θα μπω φυλακή”
Σε αυτό το σημείο ο Αλ. Τσίπρας παρενέβη λέγοντας: “Επειδή θέλω να καταλάβω λίγο το πλαίσιο. Όταν υπάρχει ένα πλοίο σε διεθνή ύδατα, όπου συντελείται αδίκημα, αν διακινεί ναρκωτικά για παράδειγμα, εκεί υπάρχει παρέμβαση ανεξαρτήτως αν ο κυβερνήτης δεχτεί ή δεν δεχτεί την παρέμβαση των αρχών. Έτσι δεν είναι; Όταν υπάρχει διακινδύνευση τόσων εκατοντάδων ανθρωπίνων ζωών και προφανής διάσταση της εκμετάλλευσης και της παρανομίας των διακινητών – εδώ πρόκειται για μία εξόφθαλμη εγκληματική πράξη – το αντίστοιχο πλαίσιο δεν υπάρχει;” Όταν οι αξιωματικοί του είπαν ότι “Υπάρχει, γι’ αυτό τον λόγο ήμασταν κοντά” ο κ. Τσίπρας αντέδρασε λέγοντας: “Αυτό είναι άλλο που μου λέτε τώρα. Είναι άλλο σε σχέση με το πρώτο επιχείρημα. Το πρώτο επιχείρημα ήταν ‘αν ο κυβερνήτης λέει μην έρθετε, εμείς δεν ερχόμαστε’. Ο κυβερνήτης προφανώς είναι εγκληματίας. Άρα τι θα σου πει; Μην έρθεις, γιατί αν έρθεις, θα μπω φυλακή έτσι και με συλλάβετε”.
Ένταση μεταξύ Τσίπρα και Τουρνά
Τότε παρενέβη ο υπηρεσιακός υπουργός λέγοντας ότι “Δεν θα ήθελα να κάνουμε μια προσπάθεια να διερευνήσουμε το ναυτικό ατύχημα, γιατί εκ του ρόλου τα όργανα δεν εξουσιοδοτούνται και δεν έχουν την νομιμοποίηση να κάνουν τέτοιο στην παρούσα φάση, αν μου επιτρέπετε” με τον Αλ. Τσίπρα να απαντά:
“Αν μου επιτρέπετε κι εμένα, όμως, είμαστε εδώ για να δώσουμε κάποιες απαντήσεις σε μια τραγωδία. Δεν είμαστε εδώ για να αποδώσουμε ευθύνες. Τις απαντήσεις δεν τις ζητάει κάποιος άλλος ή εγώ, τις ζητάει ο ανθρωπισμός μας. Να καταλάβουμε λίγο ποιο είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιχειρούμε, όχι μόνο εμείς, όλη η Ευρώπη, γιατί εδώ υπάρχει και η FRONTEX. Υπάρχει η FRONTEX, υπάρχει το ελληνικό λιμενικό το οποίο λειτουργεί μέσα στα πλαίσια της FRONTEX και το τελευταίο που με απασχολεί εμένα τούτη την ώρα είναι να δώσω ευθύνες για τα αίτια. Αλλά όμως οφείλουμε να πάρουμε κάποιες πρώτες απαντήσεις για κάτι το οποίο θα επαναληφθεί, αν δεν δώσουμε κάποιες απαντήσεις”.
-Σε ένα πλοίο που είναι σε πλήρη αστάθεια λόγω του ότι έχει υψηλά το κέντρο βάρους νομίζω, με την κοινή λογική, ότι δεν υπάρχει δυνατότητα επέμβασης. -Δηλαδή θέλετε να πείτε, κ. Υπουργέ, ότι ένα πλοίο το οποίο ταξιδεύει υπέρφορτο είναι καταδικασμένο να βουλιάξει; Τι λέτε τώρα;… pic.twitter.com/GmF3YEdmMO
— Αλέξης Τσίπρας - Alexis Tsipras (@atsipras) June 15, 2023
«Ένα πλοίο που ταξιδεύει υπέρφορτο είναι καταδικασμένο να βουλιάξει;»
Στην συνέχεια, οι τόνοι ανέβηκαν όταν ο υπηρεσιακός υπουργός επιχείρησε μέσω της ερώτησης που έκανε να καταγραφεί ότι δεν υπήρχε καμία άλλη λύση. “Δηλαδή μας λέτε κύριε υπουργέ ότι όταν ένα πλοίο που ταξιδεύει υπέρφορτο είναι καταδικασμένο να βουλιάξει; Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα” ρώτησε με έντονο τρόπο ο Αλέξης Τσίπρας.
Στην απάντηση του υπηρεσιακού υπουργού ότι απλά ρωτάει και δεν θέλει να προδικάσει τίποτα ο Αλέξης Τσίπρας είπε: “Τι ρωτάτε; Δεν ήρθαμε εδώ για να αποδώσουμε ευθύνες! Ήρθα και κάνω ερωτήσεις, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τι ακριβώς συνέβη. Κάνατε μια ερώτηση ότι όποιο είναι υπερφορτωμένο είναι καταδικασμένο να βουλιάξει. Δεν το δέχομαι. Δεν το δέχομαι με την κοινή λογική”.
«Ήρθαμε εδώ για να συγχαρούμε τους ανθρώπους του Λιμενικού Σώματος και τις ένοπλες δυνάμεις»
Στην συνέχεια ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να προσπαθούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. “Αυτά θα βγουν σε μια διαδικασία ενδελεχούς έρευνας που θα ακολουθηθεί. Δεν ήρθαμε εδώ να επιρρίψουμε ευθύνες. Ίσα – ίσα, ήρθαμε εδώ για να συγχαρούμε τους ανθρώπους του Λιμενικού Σώματος και τις ένοπλες δυνάμεις που κάναν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να σώσουν ανθρώπινες ζωές”.
“Αν κάνω ερωτήσεις και θέτω κάποια ζητήματα, το κάνω γιατί υπάρχει ένα πολύ σημαντικό κενό που δεν αφορά το Λιμενικό Σώμα, τους ανθρώπους που επιχείρησαν. Αφορά τα πρωτόκολλα με τα οποία η FRONTEX και η ΕΕ έχει καθορίσει τις κινήσεις που πρέπει να γίνονται σε παρόμοιες περιπτώσεις. Οπότε μην προσπαθούμε να αντιδικήσουμε μεταξύ μας, δεν υπάρχει τέτοιος λόγος. Είμαστε μπροστά σε μια τραγωδία, είμαστε αν θέλετε σοκαρισμένοι, όταν χάνονται άδικα ανθρώπινες ζωές” τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Τέλος ο Προεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ανέφερε ότι το δραματικό αυτό γεγονός μας έχει συγκλονίσει όλους. Πάνω από όλα μας έχει συγκλονίσει το ίδιο το γεγονός, αυτό καθαυτό αλλά και επί πλέον υπό την έννοια ότι η τραγωδία αυτή μας δείχνει ότι δεν υπάρχει ίδια σημασία και η ίδια αξία στην ανθρώπινη ζωή.
Στη συνέχεια της επίσκεψης του στην Καλαμάτα, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ επισκέφθηκε το νοσοκομείο της πόλης.
Αναλυτικά η δήλωση του Αλέξη Τσίπρα προς τους εκπροσώπους του Τύπου:
«Πως να εκφράσεις τα αισθήματα σου σε μια τόσο μεγάλη σε έκταση ανθρώπινη τραγωδία. Θέλω να ξεκινήσω όμως συγχαίροντας όλους τους ανθρώπους που έσπευσαν εδώ να βοηθήσουν, τους εθελοντές πρώτα απ’όλα αλλά και τους ανθρώπους του κρατικού μηχανισμού του λιμενικού, της πυροσβεστικής, της αστυνομίας, του ΕΣΥ, όλους αυτούς που έμπρακτα έσπευσαν να αποδείξουν ότι υπάρχει ακόμα ανθρωπιά στην κοινωνία μας.
Θέλω όμως σήμερα να μιλήσω την γλώσσα της αλήθειας και να πω ότι δυστυχώς σε αυτή την Ευρώπη που γεννήθηκαν οι μεγάλες ιδέες και οι μεγάλες αξίες του διαφωτισμού, πανανθρώπινες αξίες, η αξία της ανθρώπινης ζωής, δυστυχώς σήμερα η ανθρώπινη ζωή δεν αξίζει το ίδιο για όλους….
Και θέλω να πω ότι υπάρχουν πολύ μεγάλες ευθύνες πολιτικές. Η μεταναστευτική πολιτική που ακολουθεί η Ευρώπη εδώ και χρόνια. Μια μεταναστευτική πολιτική που μετατρέπει την Μεσόγειο, τις θάλασσες μας, σε υδάτινους τάφους.
Θεωρώ ότι ήρθε η ώρα να μιλήσουμε την γλώσσα της αλήθειας, διότι αυτή η πολιτική πρέπει να αλλάξει. Είναι αυτονόητο, επιβάλλεται να φυλάσσουμε τα εθνικά μας και τα ευρωπαϊκά σύνορα. Επιβάλλεται από την λογική. Επιβάλλεται όμως και από τις αξίες μας και από το Διεθνές Δίκαιο, την ίδια στιγμή να έχουμε ως προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Δεν μπορεί να κάνεις το ένα δίχως το άλλο. Πρέπει ταυτόχρονα να κάνουμε και τα δύο. Και την προστασία των συνόρων και την προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Απαιτείται λοιπόν αλλαγή αυτής της μεταναστευτικής πολιτικής. Ένα νέο Σύμφωνο Ασύλου, αναθεώρηση του Δουβλίνου-2, ένα νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, ένα Σύμφωνο το οποίο θα διαμοιράζει την ευθύνη σε όλα τα κράτη-μέλη, όχι μόνο στις χώρες υποδοχής και θα έχει νόμιμες οδούς μετανάστευσης, όχι μόνο τείχη.
Θέλω να πω και δύο λόγια για το συμβάν αυτό καθαυτό, όχι δύο λόγια, να θέσω κάποια κρίσιμα ερωτήματα που ζητάνε απαντήσεις.
Όταν βλέπει κανείς, βλέπουν οι αρχές, προσεγγίζουν οι αρχές, εντοπίζουν οι αρχές ένα υπέρφορτο πλοίο με 700 και πλέον ανθρώπους έτοιμο να βυθιστεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ποια είναι τα πρωτόκολλα αυτά της frontex, πρωτόκολλα που ακολουθούνε και οι ελληνικές αρχές, που δεν επιβάλλουν τη διάσωσή του αλλά το αφήνουν να συνεχίσει την πορεία του; Αρκεί η διαβεβαίωση -αν έγινε- του υποτιθέμενοι καπετάνιου, προφανώς διακινητή, ο οποίος προφανώς και θα αρνήθηκε διάσωση γιατί ήξερε ότι αν επέμβουν οι αρχές θα συλληφθεί;
Η φωτογραφία που βλέπω από το ελικόπτερο του ελληνικού λιμενικού, και τη πήρε μέρα μεσημέρι, είναι συγκλονιστική. Δείχνει ανθρώπους που με ανοιχτά τα χέρια ζητούσαν βοήθεια. Το ίδιο συγκλονιστικές είναι και οι μαρτυρίες των ανθρώπων που συνάντησα μέσα που μας είπαν ότι ζητούσαν βοήθεια.
Θέτω λοιπόν ένα ερώτημα, ένα κρίσιμο ερώτημα. Ποια είναι τα πρωτόκολλα; Ποια είναι η προτεραιότητά μας; Είναι η προτεραιότητά μας η ανθρώπινη ζωή ή δεν είναι;
Δεν θέλω να επιρρίψω καμιά ευθύνη στους άντρες και τις γυναίκες του λιμενικού σώματος, θέλω να το ξεκαθαρίσω αυτό. Ίσα ίσα είναι αυτοί που έσωσαν ανθρώπους, που έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες, είναι εδώ νύχτα μέρα.
Θέλω όμως να θέσω καίρια ερωτήματα για το ποια είναι τα πρωτόκολλα, ποια πολιτική ακολουθείται και είναι ερωτήματα νομίζω που δεν οφείλουμε να τα απαντήσουμε απέναντι στα κόμματα, στις πολιτικές δυνάμεις, αλλά απέναντι στον πολιτισμό μας και στον ανθρωπισμό μας. Γιατί αν δεν τα απαντήσουμε αυτά τα ερωτήματα καίρια, θα κάνουμε ένα τριήμερο πένθος, αλλά απλά θα προετοιμάζουν την επόμενη τραγωδία.
-Υπάρχουν ευθύνες κ. πρόεδρε;
Δεν είμαι εδώ για να βρω ευθύνες.
-Κύριε Τσίπρα αναφέρεται ότι τους ρυμούλκησαν και μετά βυθίστηκαν, ισχύει αυτό;
Υπήρξε πράγματι αυτή η αναφορά από τους ανθρώπους που συνομίλησα μαζί τους αλλά δεν είμαι εγώ εμπειρογνώμονας για να γνωρίζω αν αυτό είναι αλήθεια. Αυτό το οποίο θέτω, τα ερωτήματα που θέτω, είναι καίρια, πολιτικά, αφορούν τις αξίες μας, αφορούν την πολιτική της frontex και της ΕΕ, αλλά και την πολιτική που ακολουθεί η χώρα μας τα τελευταία 4 χρόνια».
