Άρθρο του υποδιοικητή e-ΕΦΚΑ Παναγιώτη Κοκκόρη
Ο Φορέας μας αποτελεί case study εφαρμογής σύγχρονων καλών πρακτικών στη δημόσια διοίκηση. Η χαοτική και δαιδαλώδης κατάσταση που επικρατούσε πριν από μερικά χρόνια, με τους πολίτες να βρίσκουν «καταφύγιο» στον Συνήγορο του Πολίτη και στα μέσα ενημέρωσης, πέρασε στη λήθη. Η νέα εικόνα αποτελεί το απτό παράδειγμα μίας Πολιτείας που θέλει και μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητα εκατομμύρια συναλλασσόμενων. Εκκρεμείς συνταξιοδοτικές και ασφαλιστικές υποθέσεις βρέθηκαν στο επίκεντρο των δομικών προβλημάτων και προκλήσεων που αντιμετωπίστηκαν από το μηδέν κυριολεκτικά. Η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων, η απουσία σχεδιασμού για τις προηγούμενες ασφαλιστικές κατηγορίες που συγχωνεύτηκαν υπό την "ομπρέλα" του e-ΕΦΚΑ, καθώς και η παλαιωμένη τεχνολογική υποδομή και η έλλειψη δυνατότητας εξ αποστάσεως εξυπηρέτησης έδωσαν την ευκαιρία να γίνουν μεταρρυθμίσεις που άλλαξαν για πάντα την εικόνα του Φορέα.
Εάν με ρωτήσετε «επιλύθηκαν όλα τα προβλήματα μαγικά;», θα σας απαντήσω κατηγορηματικά όχι. Δεν θα αδικήσουμε όμως τη σκληρή και συστηματική δουλειά και τις καινοτόμες ιδέες που εφαρμόστηκαν για να δώσουμε απαντήσεις σε δομικά και οργανωτικά προβλήματα που έχρηζαν άμεσης παρέμβασης. Σήμερα, οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι μας βλέπουν σημαντικές αλλαγές στην καθημερινή τους ζωή, όχι μόνο όσον αφορά στις εκκρεμείς συντάξεις, αλλά και στην εξυπηρέτησή τους.
Όσον αφορά το επίκαιρο θέμα των συντάξεων, ο e-ΕΦΚΑ έχει αλλάξει πλήρως το τοπίο. Η επίλυση του προβλήματος των κύριων ληξιπρόθεσμων συντάξεων είναι πλέον πραγματικότητα, καθώς έχουν εκδοθεί περίπου 700.000 συντάξεις μέσα σε 28 μήνες, μια αξιοσημείωτη επίδοση όχι μόνο για τον Φορέα, αλλά και για το ασφαλιστικό σύστημα γενικότερα.
Αυτή την περίοδο, ο Φορέας καταγράφει τις λιγότερες εκκρεμότητες στην ιστορία του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας, συνολικά 21.000. Εξ αυτών, το μεγαλύτερο ποσοστό σχετίζεται είτε με δικαστικές διεκδικήσεις, είτε με αναμένουσες αποφάσεις από το ΚΕΠΑ, είτε με μεγάλα οφειλόμενα ποσά. Στο πρώτο εξάμηνο του 2024, ο στόχος μας είναι να μειώσουμε αυτόν τον αριθμό στις 20.000.
Οι εκκρεμότητες που χρονολογούνται πριν από το 2022 έχουν εξαλειφθεί εντελώς. Σε περιπτώσεις όπως αυτές, ενδεχομένως να έχουν απομείνει κάποιες πολύ περίπλοκες που σχετίζονται με δικαστικές αποφάσεις.
Τον Αύγουστο είχαμε 46.000 εκκρεμότητες στην έκδοση αποφάσεων για τις επικουρικές συντάξεις. Σήμερα, έχουμε μειώσει αυτόν τον αριθμό στις 26.000, μια μείωση κατά περίπου 45% από τον Αύγουστο, παρουσιάζοντας ένα εντυπωσιακό και συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό.
Πριν από την ενοποίηση όλων των ταμείων στον ΕΦΚΑ, είχαμε πολλούς και διαφορετικούς φορείς επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ, οι οποίοι είτε διέθεταν δικό τους πληροφοριακό σύστημα είτε όχι. Το μεγαλύτερο μέρος των αρχείων αυτών των φορέων ήταν σε έντυπη μορφή. Επειδή δεν υπήρχε ενιαίος κανονισμός παροχών, κάθε ταμείο διατήρησε τον δικό του, διαφορετικό τρόπο υπολογισμού. Επομένως, η διαδικασία απονομής επικουρικής σύνταξης ήταν χρονοβόρα και δύσκολη στην αναζήτηση δεδομένων. Εστιάσαμε, σύμφωνα με τον νόμο κατά Pareto στους ζωτικούς παράγοντες από τους οποίους ωφελείται η πλειοψηφία των πολιτών και για αυτό προχωρήσαμε, δίνοντας απόλυτη προτεραιότητα στην έκδοση των βασικών, επικουρικών και εφάπαξ συντάξεων, Με αυτόν τον τρόπο, 1 στους 16 ενήλικες που πολλές φορές περίμενε για τη σύνταξή του ακόμη 3 ή 5 χρόνια, εισέπραξε τα ποσά που δικαιούται.
Ο ρυθμός απονομής των συντάξεων διαφέρει παρασάγγας από αυτό ήταν πριν από μερικά χρόνια, όπου ασφαλισμένοι ανέμεναν επί πολλά έτη να λάβουν τα ποσά που δικαιούνται. Στην παρούσα στιγμή, η μέση διάρκεια για την έκδοση συντάξεων είναι λιγότερο από 60 ημέρες. Κατά μέσο όρο, εκδίδουμε περίπου 1.000 συντάξεις την ημέρα. Η έκδοση σύνταξης σε ελάχιστο χρονικό διάστημα γίνεται πραγματικότητα και εν έτει 2024, για όσους ασφαλισμένους έχουν μόνον ένα ταμείο, όπως το τέως ΙΚΑ για παράδειγμα και τα ένσημά τους είναι ψηφιοποιημένα, ή σε περιπτώσεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου ενός ήδη συνταξιούχου. Ωστόσο, επιδίωξή μας ως ηγεσία του e-ΕΦΚΑ είναι η έκδοση της σύνταξης μέσα στον ίδιο μήνα που υποβάλλεται το αίτημα για συνταξιοδότηση, ώστε η πρώτη πληρωμή να γίνεται τον επόμενο μήνα. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της προσπάθειας είναι ότι στις συντάξεις του Δημοσίου Τομέα, πάνω από το 80% εκδίδονται τον ίδιο μήνα που επεξεργάζεται το αίτημα από τον Φορέα. Σε περίπου 2 με 2,5 χρόνια από σήμερα, αυτός δεν θα είναι ιδεατός στόχος, αλλά πραγματικός, με τη βοήθεια των εμβληματικών έργων-πυλώνων για την ψηφιοποίηση του Φορέα, όπως είναι η ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου πριν από το 2002 και το νέο πληροφοριακό σύστημα.
Ο στόχος των πολιτικών μας είναι να καταστήσουμε την αλληλεπίδραση των πολιτών με τον e-ΕΦΚΑ πιο αποτελεσματική, διαφανή και φιλική. Σύμμαχό μας σε αυτές τις δράσεις έχουμε τη χρήση νέων τεχνολογιών και την υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών για τη βελτίωση των διαδικασιών και των υπηρεσιών που παρέχονται στους ασφαλισμένους και στους συνταξιούχους.