Αν ευελπιστούμε ότι ερχόμαστε σε μια προσωρινή κανονικότητα όσον αφορά το θέμα του ελέγχου της πανδημίας, το κρίσιμο ερώτημα είναι:
Πως θα ξημερώσει η επόμενη μέρα για επιχειρήσεις και εργαζομένους;
Ποιο θα είναι το εργασιακό πλαίσιο που θα εφαρμοστεί για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων;
Είναι επιβεβλημένο, να ξεκαθαρίζει το Υπουργείο Εργασίας τις προθέσεις τους λαμβάνοντας μέτρα στήριξης της αγοράς εργασίας. Η νέα έννοια του Προσωπικού Ασφαλείας την οποία εισήγαγε τον Μάρτιο, είναι ίσως το μόνο εργαλείο στα χέρια των εργοδοτών για την επόμενη ημέρα. Ωστόσο ακόμη και αυτή η διάταξη είναι θολή ως προς το ποιοι έχουν το δικαίωμα να την εφαρμόσουν.
Διαφορετικές πηγές από το Υπουργείο δίνουν διαφορετικές απαντήσεις, οι ειδικοί και οι εργατολόγοι ζητούν επιβεβλημένα να ερμηνεύσει και να ξεκαθαρίσει το Υπουργείο Εργασίας αυτή την διάταξη ενώ το κυριότερο είναι ότι χιλιάδες επιχειρήσεις είναι σε απόγνωση. Και πλέον το βάρος πέφτει στον εργοδότη που γνωρίζει από τώρα ότι η επόμενη μέρα θα τον οδηγήσει σε αδιέξοδο.
Και ας δούμε κάποια προφανή παραδείγματα:
Έστω εστιατόριο το οποίο θα ανοίξει την 1η Ιουνίου με περιορισμένη διαθεσιμότητα που μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 70% λόγω των υγειονομικών κανόνων. Άρα με απλά μαθηματικά, αν πριν απασχολούσε 20 εργαζόμενους, τώρα δεν χρειάζεται πάνω από 6.
Έστω εμπορικό κατάστημα το οποίο απασχολούσε 10 άτομα και τώρα χρειάζεται το πολύ τους μισούς για να εξυπηρετήσει τους πελάτες και δεν αναφέρομαι στο θέμα μείωσης της επισκεψιμότητας αλλά στους υγειονομικούς περιορισμούς με την παράλληλη εξυπηρέτηση πελατών.
Έστω επιχείρηση τροφοδοσίας ξενοδοχείων η οποία θα έχει τεράστια μείωση της ζήτησης των προϊόντων της λόγω της δεδομένης υπολειτουργίας (ή καθόλου λειτουργίας) των ξενοδοχείων. Πως θα καταστεί βιώσιμη αν πρέπει να έχει το ίδιο μισθοδοτικό κόστος.
Έστω ξενοδοχείο συνεχούς λειτουργίας που θα ανοίξει μέσα στον Ιούνιο. Πως θα καλύψει το υπέρογκο μισθολογικό κόστος όταν θα έχει σχεδόν μηδενικά έσοδα.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε δεκάδες παραδείγματα ωστόσο είναι προφανές το πρόβλημα το οποίο δεν γνωρίζουμε τι διαστάσεις θα πάρει από το ντόμινο της υπολειτουργίας των επιχειρήσεων
Και φυσικά αυτό το ντόμινο θα οδηγήσει σε κύμα απολύσεων.
Α) για τις επιχειρήσεις που ήταν κλειστές και θα ανοίξουν, θα γίνουν άμεσα απολύσεις
Β) για τις λοιπές πληττόμενες επιχειρήσεις, θα γίνει σωρεία απολύσεων μετά το 45ήμερο της ρήτρας διατήρησης προσωπικού.
Είναι όμως αυτό λύση; ΟΧΙ με κεφαλαία γράμματα!
Οφείλει το Υπουργείο Εργασίας αλλά και συνολικά η κυβέρνηση, να διαμορφώσει το πλαίσιο εργασίας και την παροχή εργαλείων για την επόμενη ημέρα που θα βρει επιχειρήσεις και εργαζομένους στο ελάχιστο ζημιωμένους. Διότι η ζημία είναι δεδομένη. Το θέμα είναι μέχρι ποιο σημείο θα περιοριστεί
Πρέπει λοιπόν, ΧΘΕΣ, να νομοθετηθούν τα εργαλεία βιωσιμότητας.
Πριν όμως υπάρξουν νέα εργαλεία όπως αναφέρουμε στη συνέχεια του άρθρου, θα πρέπει να ξεκαθαριστούν τα υφιστάμενα εργαλεία
Το Προσωπικό Ασφαλείας και το θολό τοπίο εφαρμογής
Αρχικά με το ένατο άρθρο της από 20/3/2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68) ορίζεται ότι o εργοδότης δύναται, με απόφασή του, να ορίζει προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας το οποίο θα απασχολείται δύο εβδομάδες τον μήνα, συνεχόμενα ή διακεκομμένα. Δεν γινόταν καμία αναφορά για επιχειρήσεις κλεισμένες ή πληττόμενες. Τέτοια αναφορά δεν προέκυπτε ούτε από την Αιτιολογική Έκθεση του Ν.4683/2020, με τον οποίο κυρώθηκε η από 20.3.2020 Π.Ν.Π..
Στη συνέχεια με την έκδοση της με Αριθμ.12998/232/28.3.2020 απόφασης, γίνεται ξεκάθαρη αναφορά μόνο στο κεφάλαιο Α.2 που αφορά τις πληττόμενες επιχ/σεις βάσει ΚΑΔ κύριας δραστηριότητας ή δευτερεύουσας βάσει των ακαθάριστων εσόδων έτους 2018, ότι οι επιχειρήσεις - εργοδότες που αναστέλλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους των εργαζομένων τους, δύνανται για τους υπόλοιπους εργαζόμενους να κάνουν χρήση των διατάξεων των άρθρων ένατου και δέκατου της από 20/3/2020 ΠΝΠ (Α΄ 68), δηλαδή ορισμό προσωπικού ασφαλούς λειτουργίας.
Με τη δημοσίευση της νέας Κ.Υ.Α. με Αριθμ. οικ.17788/346/10-5-2020 ορίζεται ότι:
Ο επιχειρήσεις - εργοδότες που προβαίνουν σε ανάκληση της αναστολής των συμβάσεων εργασίας μέρους των εργαζομένων τους, κατ΄ εφαρμογή των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος, δύνανται για αυτούς τους εργαζόμενους να κάνουν χρήση των διατάξεων των άρθρων ένατου και δέκατου της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68). Για την περίπτωση εφαρμογής του ανωτέρου εδαφίου ως προς το ένατο άρθρο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 68) και ειδικότερα για τον υπολογισμό του απαιτούμενου 50% του προσωπικού της επιχείρησης, λαμβάνεται υπόψη ο αριθμός των εργαζομένων των οποίων ανακλήθηκε η αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους.
Και τελικά αυτή η διάταξη θα ισχύσει μόνο για όσους γίνεται οριστική ανάκληση αναστολής ή τελικά θα έχουν τη δυνατότητα να την εφαρμόσουν όλες οι επιχειρήσεις όταν ολοκληρωθούν οι αναστολές;
Εδώ κύκλοι του Υπουργείου Εργασίας τονίζουν ότι αυτή η διάταξη θα έχει εφαρμογή για όλες τις πληττόμενες και επαναλειτουργούσες επιχειρήσεις ακόμη κι όταν ολοκληρωθούν οι αναστολές. Από που προκύπτει όμως κάτι τέτοιο; Διότι:
Σύμφωνα με την παρ.5 του άρθρου 1 του κεφαλαίου Α.2 της με αρ. 12998/232/28.3.2020 απόφασης, ορίζεται ότι:
«5. Οι επιχειρήσεις-εργοδότες που κάνουν χρήση της ανωτέρω ρύθμισης, υποχρεούνται, μετά τη λήξη του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας του προσωπικού τους, να διατηρήσουν, για χρονικό διάστημα ίσο με εκείνο της αναστολής (δηλαδή για 45 ημέρες), τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας που σημαίνει τους ίδιους εργαζόμενους και με τους ίδιους όρους εργασίας κατά την 21/3/2020, οπότε και μπορεί να κάνει χρήση του εν λόγω μέτρου.».
Με απλά λόγια, εργαζόμενος ο οποίος επιστρέψει στην εργασία του μετά τη λήξη αναστολής της σύμβασης εργασίας του, θα πρέπει να εργάζεται για 45 ημέρες με τους ίδιους όρους κατά την 21/3/2020. Άρα πως θα εφαρμοστεί μια διάταξη η οποία θα μειώσει ίσως και 50% των ωρών εργασίας ενός εργαζόμενου;
Σύμφωνα με προφορική ερμηνεία στελεχών του Σ.ΕΠ.Ε. έτσι όπως είναι νομοθετημένη η διάταξη, δεν δύναται να εφαρμοστεί μετά το πέρας των αναστολών, κάτι το οποίο θεωρούμε ότι είναι προφανές και από την συγκεκριμένη αναφορά μόνο στις οριστικές ανακλήσεις αλλά και από το συγκεκριμένο όρο για τη διατήρηση των ίδιων όρων εργασίας.
Αν τελικά, η ερμηνεία του Υπουργείου Εργασίας είναι να έχει ισχύς για όλες αυτές τις επιχειρήσεις το μέτρο του Προσωπικού Ασφαλείας, οφείλει να το ξεκαθαρίσει με εγκύκλιο ή απόφαση.
H συζήτηση για το πρόγραμμα SURE
Πολλά ακούγονται για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SURE. Η χώρα μας έχει εξασφαλίσει ένα σχετικά χαμηλό κονδύλι ύψους 1,4 δις ευρώ ενώ νεότερες πληροφορίες κάνουν λόγο για ακόμη μικρότερο ποσό που δεν θα ξεπερνάει τα 350 εκ ευρώ. Τι είναι όμως αυτό το πρόγραμμα SURE;
Με βάση λοιπόν αυτό το πρόγραμμα:
Eπιτρέπεται σε εταιρείες και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες να μειώσουν προσωρινά τις ώρες εργασίας των εργαζομένων τους, οι οποίοι στη συνέχεια λαμβάνουν αποζημίωση για απώλεια εισοδήματος από το κράτος-μέλος.
Επιτρέπεται στις οικογένειες να διατηρήσουν τα εισοδήματά τους και να συνεχίσουν να πληρώνουν τους λογαριασμούς τους, ενώ οι επιχειρήσεις θα μπορούν να προστατεύσουν την παραγωγική τους ικανότητα και τους εργαζομένους, διασφαλίζοντας τη σταθερότητα της αγοράς.
Ποια είναι η επιδότηση;
Οι εργαζόμενοι θα επιδοτούνται επί των απωλεσθέντων αποδοχών με ένα ποσοστό λίγο πάνω ή λίγο κάτω από το 60%
Παράδειγμα:
Έστω εργαζόμενος τον οποίο ο εργοδότης βάζει σε καθεστώς εκ περιτροπής απασχόλησης με μείωση του 50% των μηνιαίων ωρών εργασίας. Άρα ο εργαζόμενος θα λάβει από τον εργοδότη το 50% των αποδοχών. Έρχεται στη συνέχεια το πρόγραμμα sure και επιδοτεί το 60% της απώλειας δηλαδή του υπόλοιπου 50%. Άρα στο τέλος, ο εργαζόμενος θα λάβει το 80% των αποδοχών του για την μισή απασχόληση και εργοδότης θα μειώσει το μισθοδοτικό κόστος στο 50%
Σίγουρα αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο το οποίο θα αποτρέψει πλήθος απολύσεων, ωστόσο υπάρχουν πολλές επιφυλάξεις και για το πότε θα εφαρμοστεί αλλά και ποιες θα είναι οι προϋποθέσεις συμμετοχής λαμβάνοντας υπόψιν το πολύ χαμηλό ευρωπαϊκό κονδύλι.
Ωστόσο ακόμη κι αν δεν υπάρχουν διαθέσιμα Ευρωπαϊκά κονδύλια, η λύση πρέπει να δοθεί διαμέσου της κρατικής επιδότησης πριν βρεθούμε σε μια κρίση η οποία θα είναι πολύ χειρότερη από αυτήν που βιώσαμε την τελευταία 10ετία.
Το μείζον αυτό ζήτημα της επόμενης ημέρας, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά το συντομότερο διότι σε πολύ λίγες ημέρες έρχεται η «επόμενη ημέρα» και είναι απορίας άξιο όχι μόνο η καθυστέρηση στην εύρεση εργαλείων αλλά και η σιγή ιχθύος που υπάρχει από σημαντικούς φορείς της αγοράς.
πηγή: e-forologia.gr από Βασίλη Πρασσά
