Βούλγαροι επενδυτές, Ισραηλινοί τουρίστες που έγιναν μόνιμοι, επιχειρηματίες που κοιτάζουν την ελληνική γη σαν «φιλέτο» και ένα ντόπιο real estate που μοιάζει να… ζεσταίνεται. Η Νέα Ηράκλεια, η Νέα Καλλικράτεια και τα Μυκονιάτικα βρίσκονται στο επίκεντρο μιας νέας μικρής ανάπτυξης.
Πολλοί το λένε «ευκαιρία» άλλοι το λένε «εισβολή» των Βαλκανίων, το σίγουρο είναι ότι στην περιοχή τα «πωλείται» και τα Airbnb ξεφυτρώνουν πια σαν ομπρέλες παραλίας. «Κάθε δεύτερο σπίτι είναι προς πώληση, ειδικά αυτά που είχαν μείνει από τους παππούδες και τα πουλάνε τα εγγόνια», λέει ντόπιος μεσίτης. Οι τιμές έχουν ανέβει το διπλάσιο της αξίας των σπιτιών. Οι αγοραστές; Κυρίως από Βουλγαρία, Ρουμανία, Ισραήλ αλλά και Βορειο Μακεδόνες που βλέπουν στην Καλλικράτεια το «εξοχικό-επένδυση».
Στη Νέα Ηράκλεια, η εικόνα είναι παρόμοια αλλά πιο… ήσυχη. Μικρές κατοικίες-λυόμενα, παλιοί ιδιοκτήτες που πια δεν έρχονται και βλέπουν τα έξοδα να μεγαλώνουν και το εξοχικό πλέον περιττό. «Η θεία μου ήταν από τις πρώτες που πούλησε σπίτι σε Βούλγαρο και ήταν ένα από τα πρώτα στην Ηράκλεια που μετατράπηκαν σε Airbnb με τζακούζι και μοντέρνα αισθητική. Αν μου έδιναν καλό ποσό και για το δικό μου, θα το είχα πουλήσει… εχθές», λέει κάτοικος με εξοχικό που χτίστηκε τη δεκαετία του ’80.
Οι ιδιοκτήτες, συνήθως Θεσσαλονικείς, έχουν διχαστεί με το ζήτημα των αγοραπωλησιών. «Το σπίτι μας στη Νέα Ηράκλεια χτίστηκε το 1965-66 από τον παππού μου, η μητέρα μου λέει ότι, αν ποτέ έπεφτε πρόταση πώλησης, θα την αρνιόταν κατηγορηματικά. Η συναισθηματική αξία ξεπερνάει κάθε ποσό, τρεις γενιές μεγάλωσαν και πέρασαν τα καλοκαίρια τους εδώ», αναφέρει κάτοικος της περιοχής.
Σύμφωνα με στοιχεία του Global Property Guide, μόνο το 2024 καταγράφηκε αύξηση 27% στις αγοραπωλησίες στη Νέα Καλλικράτεια και τη Νέα Ηράκλεια, με το 60% των αγοραστών να είναι αλλοδαποί.
Ο “φθηνός τουρισμός” και η αγωνία των επαγγελματιών
Ένας ντόπιος κάτοικος της Νέας Καλλικράτειας, που εργάζεται και σε μεσιτικό γραφείο της περιοχής, επισημαίνει: «Βλέπουμε ότι έχουμε φθηνό τουρισμό. Βάσει των αγοραπωλησιών, τουλάχιστον το 25% αφορά low budget τουρίστες. Δεν λέω ότι οι Βαλκάνιοι είναι πρόβλημα, αλλά δεν είναι και οι καλύτεροι πελάτες. Αν δεν καταφέρουμε να αναβαθμιστούμε ως τουριστικός προορισμός, κινδυνεύουμε να μείνουμε στάσιμοι. Ο στόχος είναι να γίνουμε καλύτεροι, για να έρθουν και καλύτεροι τουρίστες». Όπως μας λέει, οι κύριες χώρες προέλευσης όσων αγοράζουν ακίνητα είναι η Βόρεια Μακεδονία, η Βουλγαρία, η Σερβία και το Ισραήλ.
«Αυτές οι αγορές, όσο και αν δεν ενθουσιάζουν, βοηθούν τις επιχειρήσεις της περιοχής, γιατί ο μέσος Έλληνας σήμερα δεν μπορεί να αγοράσει. Δεν είναι το ιδανικό, είναι ένα αναγκαίο κακό. Όμως, αν δεν υπάρξει στρατηγικός σχεδιασμός από τον Δήμο, αυτό το κύμα επενδύσεων μπορεί να οδηγήσει σε απρόβλεπτες συνέπειες: αλλοίωση του τοπικού χαρακτήρα, αύξηση του κόστους ζωής και στεγαστική πίεση στους ντόπιους, που έχει ήδη ξεκινήσει».
Ανάπτυξη ή αλλοίωση;
«Ο κόσμος έρχεται μόνο Σαββατοκύριακα»
«Τις καθημερινές το χωριό είναι σχεδόν άδειο. Μόνο τα Σαββατοκύριακα έχει κίνηση», λέει ιδιοκτήτης ταβέρνας στη Νέα Ηράκλεια. «Οι περισσότερες επιχειρήσεις έχουν ανεβάσει τις τιμές περιμένοντας τον τουρίστα του Σαββατοκύριακου, με αποτέλεσμα να γίνονται απρόσιτες για τους ντόπιους τις υπόλοιπες μέρες. Οι ντόπιοι στηρίζουν όσο μπορούν, αλλά με τη ραγδαία αύξηση των τιμών, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα».
Ο ίδιος εκτιμά ότι ο φετινός τουρισμός είναι τουλάχιστον 70% μειωμένος σε σχέση με πέρυσι, όμως «κανείς δεν το λέει φωναχτά». Όπως εξηγεί, «είναι κουβέντες που γίνονται μεταξύ μας, μεταξύ επαγγελματιών της εστίασης». Παράγοντες όπως ο πόλεμος στο Ισραήλ και τη Γάζα έχουν περιορίσει την προσέλευση Ισραηλινών, ενώ η αναστάτωση στη Βουλγαρία λόγω της πορείας προς ένταξη στην Ευρωζώνη φρενάρει και τους Βούλγαρους τουρίστες.
Παρότι οι κατασκευές αυξάνονται,νέες μεζονέτες, ενοικιαζόμενα, δωμάτια τύπου “rooms to let”, η ανάπτυξη αυτή δεν φαίνεται να ενισχύει άμεσα την τοπική οικονομία. Όπως μας λένε εργάτες από τη Νέα Ηράκλεια, πολλά από τα υλικά για τα νέα κτίσματα έρχονται απευθείας από τη Βουλγαρία,«Το χρήμα δεν κάνει κύκλο εδώ», σχολιάζει χαρακτηριστικά εργάτης της περιοχής. «Όλα πάνε έξω – από τα υλικά μέχρι τους μισθούς. Εμείς απλά βλέπουμε να χτίζεται κάτι δίπλα μας, χωρίς να το καρπωνόμαστε».
Η περιοχή ήδη έχει αλλάξει
Η Χαλκιδική έχει ήδη αλλάξει. Τα beach bar έχουν αντικαταστήσει τις ήσυχες ακροθαλασσιές, οι τιμές έχουν απογειωθεί, τα σπίτια αλλάζουν χέρια και οι νέοι κάτοικοι έρχονται από μακριά. Είτε το ονομάσει κανείς ανάπτυξη είτε αλλοίωση, η πραγματικότητα είναι ότι η ισορροπία του τοπίου κοινωνικά, οικονομικά, πολιτισμικά μετατοπίζεται.
Η πρόκληση για τους ντόπιους είναι να βρουν τρόπους να αντέξουν και να συνυπάρξουν. Η πρόκληση για την τοπική αυτοδιοίκηση είναι να χαράξει πολιτικές που δεν θα παραδώσουν άνευ όρων την ταυτότητα της περιοχής στο βωμό μιας μονοσήμαντης «τουριστικής ανάπτυξης».
Πηγή: grtimes