Ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν οι ιατροδικαστές στην Ελλάδα φέρνουν τα νέα μέτρα που λαμβάνει το υπ. Δικαιοσύνης. Με ένα tablet, περιγραφή με φωνητική λειτουργία και αυτόματη σύνταξη σχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης από ψηφιακό βοηθό θα πραγματοποιούν πλέον τις νεκροτομές-νεκροψίες.
Οι υποθέσεις Μουρτζούκου και Πισπιρίγκου και τα όσα διαπιστώθηκαν για την Ιατροδικαστική Υπηρεσία της Πάτρας, οδήγησαν το υπουργείο Δικαιοσύνης να λάβει δραστικά μέτρα για τη ριζική αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών.
Η καθυστέρηση στη σύνταξη των ιατροδικαστικών εκθέσεων έφθανε μέχρι και τα τρία χρόνια, κάτι που οδηγούσε ακόμη και στην αθώωση κατηγορουμένων από τα δικαστήρια, ενώ η έλλειψη οποιουδήποτε κανόνα για το υποχρεωτικό περιεχόμενό τους και ο «μεσαίωνας» σε ό,τι αφορά τη χρήση της τεχνολογίας στο πλαίσιο των ιατροδικαστικών πράξεων (όλα γίνονται ακόμη με «χαρτί και μολύβι») δημιουργούσαν την εικόνα μιας Υπηρεσίας υπό διάλυση.
Υπό τα δεδομένα αυτά, το αρμόδιο υπουργείο έχει ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια μια εμβληματική μεταρρύθμιση, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τις εξελίξεις της τεχνολογίας, παράλληλα με τους πειθαρχικούς ελέγχους σε ιατροδικαστές για σοβαρά πειθαρχικά αδικήματα (2024-2025) με την επιβολή πειθαρχικών ποινών. Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών ανεστάλη η λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών και μέχρι στιγμής 4 ιατροδικαστές βρίσκονται σε δυνητική αργία (οι 3 ασχολήθηκαν με την υπόθεση Πισπιρίγκου), σε 3 έχει επιβληθεί πειθαρχική ποινή (παύση ενός έτους, πρόστιμο, επίπληξη) και για 2 εκκρεμεί πειθαρχική διαδικασία.
Ψηφιακές νεκροψίες και τεχνητή νοημοσύνη
Σε λίγους μήνες οι Έλληνες ιατροδικαστές θα έχουν στη διάθεσή τους ένα πληροφοριακό σύστημα που θα συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες ηλεκτρονικού υπολογιστή και τεχνητής νοημοσύνης. Ουσιαστικά, θα έχουν έναν ψηφιακό βοηθό κατά τη διενέργεια των ιατροδικαστικών πράξεων ο οποίος θα επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό το έργο τους, προς όφελος της ταχείας και αποτελεσματικότερης απονομής της δικαιοσύνης.
Πρόκειται για μεγάλη καινοτομία, μοναδική παγκοσμίως, που θα υλοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025. Το πληροφοριακό σύστημα, εγκατεστημένο σε ένα tablet, θα είναι σε θέση να λαμβάνει εικόνες της σορού επί της οποίας επιχειρεί ο ιατροδικαστής. Παράλληλα, ο ιατροδικαστής, μέσω φωνητικής λειτουργίας, θα προβαίνει σε προφορική περιγραφή των όσων ο ίδιος παρατηρεί αναφορικά με τη σορό.
Στη συνέχεια, το πληροφοριακό σύστημα, ανατρέχοντας σε βάσεις δεδομένων ιατροδικαστικών στοιχείων και εικόνων και με τη χρήση τεχνολογίας ΑΙ, θα προβαίνει σε επεξεργασία των εικόνων και των φωνητικών δεδομένων που έχει εισαγάγει ο ιατροδικαστής, καταλήγοντας στην αυτόματη σύνταξη σχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης.
Το πληροφοριακό σύστημα θα προβαίνει, δηλαδή, σε μια λογική σύνδεση των ευρημάτων ώστε να παρουσιάσει στον ιατροδικαστή μια εκτίμηση αναφορικά με την αιτία θανάτου, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις εικόνες και τις περιγραφές που ο ίδιος έχει εισαγάγει στο σύστημα, δίνοντας στον ιατροδικαστή μια πρώτη εικόνα για την υπόθεση, η οποία στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα της ιατροδικαστικής επιστήμης.
Μετά την αυτόματη σύνταξη του σχεδίου, ο ιατροδικαστής θα μπορεί να επεξεργαστεί το κείμενο της έκθεσης προκειμένου ο ίδιος να προβεί σε συμπληρώσεις ή και αλλαγές εφόσον κατά την αιτιολογημένη επιστημονική κρίση του φρονεί πως το αρχικό συμπέρασμα του πληροφοριακού συστήματος δεν είναι εκείνο στο οποίο και ο ίδιος καταλήγει.
Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται κατακόρυφα ο κίνδυνος λανθασμένης εκτίμησης του ιατροδικαστή, αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για την ορθή, πλήρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη σύνταξη της ιατροδικαστικής έκθεσης. Το πληροφοριακό σύστημα της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας του κράτους αποτελεί ένα πολύτιμο και αναγκαίο εργαλείο που, μαζί με τη διοικητική αναδιοργάνωση, φέρνει μια «νέα εποχή» στην ιατροδικαστική διερεύνηση σοβαρών υποθέσεων, όπως ενδοοικογενειακής ή έμφυλης βίας, υποθέσεις με θύματα ανήλικα, αλλά και υποθέσεις βιασμού ή σεξουαλικής κακοποίησης, στην ταχύτερη σύνταξη των εκθέσεων, αλλά και στη διαφάνεια κάθε βήματος ώστε να μην υπάρχουν αμφισβητήσεις από τα διάδικα μέρη.
