Τι ψάχνεις;

Μόνικα Στάαμπ: Με σύμμαχο μια μπάλα έδωσε φωνή σε εκατομμύρια γυναίκες

A generic square placeholder image with rounded corners in a figure.

Σε μια εποχή όπου το γυναικείο ποδόσφαιρο εξακολουθεί να διεκδικεί τη θέση που του αξίζει, η Μόνικα Στάαμπ αποτέλεσε και αποτελεί ένα σύμβολο προόδου, δύναμης, αφοσίωσης και ελπίδας. Από τα πρώτα της βήματα στη μικρή πόλη του Ντίτσενμπαχ έως και την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας της εθνικής ομάδας γυναικών της Σαουδικής Αραβίας, η πορεία της είναι γεμάτη με μάχες διεκδίκησης της ισότητας και ανάδειξης του γυναικείου ποδοσφαίρου.

Γεννημένη το 1959, η Μόνικα Στάαμπ άρχισε την ποδοσφαιρική της διαδρομή μόλις στα 11 της χρόνια, σε μια εποχή όπου τα κορίτσια ήταν αναγκασμένα να παλέψουν για να μπορέσουν να κλωτσήσουν το τόπι. Έδωσε μάχη για να μπορέσει να πατήσει το χορτάρι αλλά κάθε εμπόδιο την πείσμωνε περισσότερο και κατάφερε να κάνει το όνειρο της αληθινό. Αγωνίστηκε σε Ρόζενχουε, Όφενμπαχ και Όμπερστ σι εντός συνόρων ενώ οι επιδόσεις και το ταλέντο της τής έδωσαν τη δυνατότητα να φορέσει και τη φανέλα των Παρί Σεν Ζερμέν, Ρέιντζερς και Σαουθάμπτον.

Από το χορτάρι στον πάγκο: Η προπονήτρια που άλλαξε το παιχνίδι

Μετά την αποχώρησή της από την ενεργό δράση το 1992 δεν εγκατέλειψε τη μεγάλη της αγάπη καθώς επέλεξε να υπηρετήσει το άθλημα από έναν διαφορετικό ρόλο. Φρόντισε να αποκτήσει τα απαραίτητα εφόδια και να ακολουθήσει το μονοπάτι της προπονητικής.

Η Στάαμπ ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Πραουνχαϊμ και κατάφερε να την εξελίξει σε μια από τις κορυφαίες δυνάμεις της Γερμανίας. Υπό την καθοδήγησή της η ομάδα κατέκτησε τέσσερα πρωταθλήματα (1999, 2001, 2002, 2003), πέντε Κύπελλα και το UEFA Women’s Cup το 2002, τη διοργάνωση που αποτέλεσε τον προάγγελο του σημερινού Champions League Γυναικών.

Η επιτυχία της δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο τεχνικής κατάρτισης αλλά κυρίως της πίστης της στις δυνατότητες των γυναικών στον αθλητισμό. Ήταν και παραμένει υπέρμαχος της ισότητας των φύλων και ο κύριος στόχος της δεν είναι απλά η κατάκτηση της νίκης αλλά και η εξέλιξη της γυναίκας μέσα από το ποδόσφαιρο.

Αποστολή: Η παγκόσμια ανάπτυξη του γυναικείου ποδοσφαίρου

Το 2004, ύστερα από μια λαμπρή πορεία στη Γερμανία, η Μόνικα Στάαμπ πήρε μια τολμηρή απόφαση. Αντί να συνεχίσει την καριέρα της σε συλλόγους πρώτης γραμμής, επέλεξε να ακολουθήσει έναν δρόμο λιγότερο προβεβλημένο, αλλά βαθιά ουσιαστικό και να συμβάλλει στην ανάπτυξη του γυναικείου ποδοσφαίρου σε χώρες, όπου η φλόγα μόλις είχε αρχίσει να ανάβει.

Η αρχή έγινε το 2007 στο Μπαχρέιν, όπου ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της εθνικής ομάδας οδηγώντας τη στην πρώτη της ιστορική νίκη με το εμφατικό 7–0 επί των Μαλδίβων. Ακολούθησαν αποστολές στο Κατάρ, το Πακιστάν και τη Γκάμπια.

Σε κάθε χώρα που επισκεπτόταν, η Στάαμπ δεν περιοριζόταν στο ρόλο της προπονήτριας. Δραστηριοποιήθηκε ως σύμβουλος, εκπαιδεύτρια προπονητών και τεχνική παρατηρήτρια για κορυφαίους διεθνείς οργανισμούς όπως η FIFA και η UEFA αλλά και για το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών και τη Γερμανική Ολυμπιακή Επιτροπή.

Η πρόκληση της Γκάμπια και το German Gambian Football Project

Από το 2018, η Μόνικα Στάαμπ αποφάσισε να αφήσει την Ευρώπη και να εγκατασταθεί στη Γκάμπια, αναλαμβάνοντας τη διεύθυνση του φιλόδοξου προγράμματος «German Gambian Football Project». Ένα πρότζεκτ που στόχο έχει όχι απλώς να αναπτύξει το γυναικείο ποδόσφαιρο σε εθνικό επίπεδο αλλά να αλλάξει αντιλήψεις, να προσφέρει ευκαιρίες και να ενισχύσει τη θέση των γυναικών μέσα από τον αθλητισμό.

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του Γερμανικού Υπουργείου Εξωτερικών και της Ολυμπιακής Επιτροπής. Στα χρόνια που ακολούθησαν, υπογράφηκαν σημαντικές συνεργασίες με την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Γκάμπια και το Υπουργείο Παιδείας της Γερμανίας, εντάσσοντας το ποδόσφαιρο και στο σχολικό πρόγραμμα.

Η Στάαμπ δεν περιορίστηκε στους αγωνιστικούς χώρους. Οργάνωσε μαθήματα προπονητικής, φεστιβάλ για κορίτσια 6-12 ετών και έδωσε έμφαση όχι μόνο στις αθλητικές δεξιότητες αλλά και στην καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης, την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη. Παράλληλα, συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία του πρώτου γυναικείου αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της χώρας.

Το 2021, η Στάαμπ ανέλαβε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της καριέρας της, την πρώτη εθνική ομάδα γυναικών της Σαουδικής Αραβίας. Σε μια χώρα όπου το γυναικείο ποδόσφαιρο μόλις είχε αρχίσει να κάνει τα πρώτα του βήματα, η εμπειρία και το όραμά της αποδείχθηκαν ανεκτίμητα.

Υπό την καθοδήγησή της, η εθνική ομάδα έδωσε τον πρώτο της διεθνή αγώνα το 2022 επικρατώντας 2–0 των Σεϋχελλών. Η επιτυχία αυτή άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία των εθνικών ομάδων Κ17 και Κ20 ενώ τον Μάρτιο του 2023 η Σαουδική Αραβία εντάχθηκε επίσημα στην παγκόσμια κατάταξη της FIFA. Η Στάαμπ προήχθη σε τεχνική διευθύντρια του γυναικείου ποδοσφαίρου της χώρας επιβλέποντας τη δημιουργία των πρώτων εγχώριων διοργανώσεων του Πρωταθλήματος και του Κυπέλλου Γυναικών.

Η αποχώρησή της από τη θέση τον Ιανουάριο του 2025 σήμανε το τέλος μιας εποχής. Όμως, το αποτύπωμά της παραμένει ζωντανό. Άφησε πίσω της ένα ισχυρό θεμέλιο, πάνω στο οποίο οι επόμενες γενιές κοριτσιών μπορούν να χτίσουν τα δικά τους όνειρα εντός και εκτός γηπέδων.

Η φιλοσοφία της

Η φράση «Δίνω τον σπινθήρα, είναι στο χέρι τους να ανάψουν τη φωτιά» περικλείει όλη τη φιλοσοφία της. Η Μόνικα Στάαμπ δεν είναι μια προπονήτρια που κυνηγά την επιτυχία. Δεν ενδιαφέρεται για τους τίτλους. Το κυριότερο μέλημα της ήταν και είναι να δημιουργήσει ευκαιρίες, να βοηθήσει την προσωπική ανάπτυξη των κοριτσιών και να ενισχύει την αυτοεκτίμηση τους.

Δίνει έμφαση όχι μόνο στην αγωνιστική επιτυχία αλλά και στην κοινωνική πρόοδο. Η Στάαμπ βλέπει το ποδόσφαιρο ως μέσο για την προώθηση της κοινωνικής ανάπτυξης. Πιστεύει ότι το άθλημα μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση των γυναικών και να τις ενθαρρύνει να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην πλήρη ένταξή τους στην κοινωνία. Η αποστολή της δεν είναι να μάθει στα κορίτσια και στις γυναίκες να μάθουν να παίζουν ποδόσφαιρο αλλά να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους, να τον εμπιστευτούν και να πιστέψουν ότι στηριζόμενες στις δικές τους δυνάμεις μπορούν να έχουν ό,τι αξίζουν.

Έχοντας εργαστεί σε πάνω από 90 χώρες, η Στάαμπ προσαρμόζει τις μεθόδους της στις τοπικές πολιτισμικές και κοινωνικές συνθήκες. Αναγνωρίζει τη σημασία της κατανόησης και του σεβασμού των τοπικών παραδόσεων ενώ παράλληλα προωθεί την ισότητα και την ενδυνάμωση των γυναικών μέσω του ποδοσφαίρου. Το 2014 τιμήθηκε ως «Πρέσβειρα Ποδοσφαίρου της Γερμανίας», μια διάκριση που αποτέλεσε επιβράβευση για τη συμβολή της στην ισότητα των φύλων μέσω του αθλητισμού.

Έμαθε να χρησιμοποιεί το ποδόσφαιρο ως μέσο ενδυνάμωσης των γυναικών και κοινωνικής ένταξης. Για εκείνη, το πρόβλημα δεν ήταν ποτέ η έλλειψη ταλέντου, αλλά η έλλειψη ευκαιριών, εκπαίδευσης και υποστήριξης. Έδωσε φωνή σε γυναίκες που για χρόνια σιωπούσαν και μετέτρεψε το γήπεδο σε χώρο ελευθερίας, αυτοπεποίθησης και ελπίδας.

Η Μόνικα Στάαμπ δεν είναι απλώς μια προπονήτρια. Είναι οραματίστρια, ακτιβίστρια, δασκάλα και πρότυπο. Με πάνω από πέντε δεκαετίες αφοσίωσης στο ποδόσφαιρο, έχει αποδείξει ότι ο αθλητισμός μπορεί να αλλάξει ζωές, να διαμορφώσει κοινωνίες και να σπάσει κάθε είδους στερεότυπα.

Το έργο της συνεχίζεται, όχι μόνο στα γήπεδα, αλλά και στις ψυχές των κοριτσιών που για πρώτη φορά στη ζωή τους ένιωσαν ότι έχουν θέση στο παιχνίδι. Σήμερα, το όνομα της παραμένει άρρηκτα συνδεδεμένο με την εξέλιξη του γυναικείου ποδοσφαίρου σε χώρες όπου άλλοτε έμοιαζε αδύνατο. Μια γυναίκα που απέδειξε ότι το ποδόσφαιρο μπορεί να αλλάξει ζωές και το χρησιμοποίησε ως εργαλείο στην πράξη.

πηγή φωτογραφιών: AFP News