Το χαρακτηριστικό "κρακ" που ακούγεται όταν σπάμε τα δάχτυλά μας είναι μία καθημερινή συνήθεια για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Αν και πολλοί το βρίσκουν ανακουφιστικό, δεν λείπουν οι ανησυχίες για πιθανές μακροχρόνιες βλάβες στις αρθρώσεις, με πιο συχνή την ερώτηση: «Μπορεί να προκαλέσει αρθρίτιδα;»
Η καθηγήτρια επιδημιολογίας και ρευματολόγος Kimme Hyrich από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ εξηγεί επιστημονικά και απλά τι συμβαίνει μέσα στις αρθρώσεις και αν αυτή η συνήθεια ενέχει κινδύνους για την υγεία μας.
Τι πραγματικά συμβαίνει όταν "σπάμε" τα δάχτυλά μας
Σύμφωνα με τη Hyrich, όταν κάνουμε «κρακ» στις αρθρώσεις, διευρύνεται προσωρινά ο στενός χώρος της άρθρωσης που περιέχει μικρή ποσότητα αρθρικού υγρού. Η πτώση πίεσης επιτρέπει στο διαλυμένο αέριο να σχηματίσει φυσαλίδες. Ο ήχος που ακούμε είναι από το σκάσιμο αυτών των φυσαλίδων – όχι από τα οστά ή τους συνδέσμους, όπως συχνά νομίζουμε.
Το «κρακ» και ο κίνδυνος εμφάνισης αρθρίτιδας
Αν και η οστεοαρθρίτιδα – η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας – προκαλείται από φθορά του χόνδρου και μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, πρήξιμο και δυσκαμψία, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι το «σπάσιμο» των δαχτύλων την προκαλεί.
«Τα επιστημονικά δεδομένα δεν υποστηρίζουν τη θεωρία ότι το ”κρακ” στις αρθρώσεις οδηγεί σε αρθρίτιδα», επισημαίνει η Hyrich.
Πολλαπλές μελέτες, ακόμη και με χρήση ακτινογραφιών, δεν έχουν εντοπίσει αυξημένο κίνδυνο σε άτομα που κάνουν συχνά «κρακ» στα δάχτυλα. Μάλιστα, ένας Αμερικανός γιατρός έκανε το πείραμα στον εαυτό του, "σπάζοντας" καθημερινά τα δάχτυλα του ενός χεριού για πάνω από 60 χρόνια. Τελικά, δεν υπήρχε καμία διαφορά ανάμεσα στα δύο χέρια του όσον αφορά ενδείξεις αρθρίτιδας.
Ποιοι τραυματισμοί αυξάνουν πραγματικά τον κίνδυνο αρθρίτιδας;
Η Kimme Hyrich διευκρινίζει πως οι παράγοντες που πραγματικά αυξάνουν τον κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας είναι:
- Σοβαροί τραυματισμοί στις αρθρώσεις (π.χ. κατάγματα κοντά σε αρθρώσεις)
- Ρήξεις συνδέσμων, συχνά σε αθλητικές δραστηριότητες
- Οικογενειακό ιστορικό και γενετική προδιάθεση
- Υπερβολικό σωματικό βάρος
Επίσης, άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης οστεοαρθρίτιδας με την πάροδο του χρόνου.
Τελικά, να «σπάμε» τα δάχτυλά μας ή όχι;
Σύμφωνα με τις επιστημονικές αποδείξεις μέχρι σήμερα, το “κρακ” στα δάχτυλα δεν προκαλεί αρθρίτιδα. Ωστόσο, εάν αυτή η συνήθεια συνοδεύεται από πόνο ή ενοχλήσεις, καλό είναι να αξιολογηθεί από ειδικό.
Η Hyrich καταλήγει με μια συμβουλή υγείας που ξεπερνά τις ανησυχίες για το «κρακ»:
«Ακολουθήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, παραμείνετε δραστήριοι και διατηρήστε ένα φυσιολογικό βάρος – αυτές είναι οι καλύτερες στρατηγικές για την υγεία των αρθρώσεών σας».
