Η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει την υγεία εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως και αποτελεί μία από τις πιο σοβαρές νευροεκφυλιστικές παθήσεις του εγκεφάλου. Παρά την πρόοδο της επιστήμης, η ακριβής αιτία της ασθένειας και η αποτελεσματική πρόληψη ή θεραπεία παραμένουν άγνωστες.
Ωστόσο, νέα επιστημονικά δεδομένα φέρνουν στο φως έναν απροσδόκητο σύμμαχο στη μάχη κατά της νόσου: το λίθιο – ένα φυσικό μέταλλο με γνωστές φαρμακολογικές ιδιότητες.
Τι είναι το λίθιο και πώς σχετίζεται με την εγκεφαλική υγεία;
Το λίθιο είναι ένα ιχνοστοιχείο που υπάρχει φυσικά στον οργανισμό μας και προσλαμβάνεται κυρίως μέσω της διατροφής και του πόσιμου νερού. Αν και είναι ευρύτερα γνωστό για τη χρήση του σε φάρμακα για ψυχιατρικές διαταραχές και σε μπαταρίες, νέες έρευνες δείχνουν ότι ίσως παίζει κρίσιμο ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου και τη μνήμη.
Σύνδεση με τη νόσο Αλτσχάιμερ
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Sheffield και το Harvard παρατήρησαν ότι τα επίπεδα λιθίου μειώνονται προοδευτικά από το στάδιο της ήπιας γνωστικής έκπτωσης έως την πλήρη εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ. Αυτή η μείωση φαίνεται να καθιστά τον εγκέφαλο πιο ευάλωτο σε φλεγμονές και βλάβες από πρωτεΐνες όπως το αμυλοειδές βήτα και η tau, που συνδέονται με τον εκφυλισμό των νευρικών κυττάρων.
Πώς το λίθιο προστατεύει τον εγκέφαλο;
Η βασική προστατευτική δράση του λιθίου φαίνεται να συνδέεται με τον έλεγχο ενός ενζύμου, του GSK3β, το οποίο – όταν δεν ρυθμίζεται σωστά – συμβάλλει στην ανάπτυξη της νόσου.
Πειραματικά δεδομένα σε ποντίκια
Σε πειραματικές μελέτες σε ποντίκια που έφεραν ενδείξεις Αλτσχάιμερ, η μείωση της διατροφικής πρόσληψης λιθίου κατά 50% οδήγησε σε:
Ταχύτερη συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών (αμυλοειδές και tau)
Έντονη φλεγμονή στον εγκέφαλο
Απώλεια νευρικών συνάψεων
Σημαντική επιβάρυνση στη μνήμη και τη γνωστική απόδοση
Αντίθετα, η χορήγηση οροτικού λιθίου, μιας σταθερής και βιοδιαθέσιμης μορφής, ανέστρεψε αυτά τα αρνητικά αποτελέσματα, προσφέροντας νευροπροστατευτική δράση και ενίσχυση της μνήμης.
Γιατί δεν έχει δοθεί έμφαση στο λίθιο μέχρι σήμερα;
Παρόλο που το λίθιο παρουσιάζει πολλαπλά οφέλη για τον εγκέφαλο, έχει παραμεληθεί ως ερευνητικό αντικείμενο στη νόσο Αλτσχάιμερ. Αυτό οφείλεται πιθανώς στο γεγονός ότι:
Δρα πολυπαραγοντικά, ρυθμίζοντας πολλές βιολογικές διεργασίες ταυτόχρονα
Δεν στοχεύει ένα και μοναδικό μόριο, όπως συμβαίνει με πολλά σύγχρονα φάρμακα
Η μελέτη του απαιτεί σύνθετες προσεγγίσεις και διατομεακή έρευνα
Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Παρότι τα ευρήματα από τα πειράματα σε ζώα είναι ενθαρρυντικά, χρειάζονται κλινικές μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του λιθίου – ειδικά του οροτικού λιθίου – ως προληπτικό ή θεραπευτικό μέσο κατά της νόσου Αλτσχάιμερ.
Παραμένουν επίσης ανοιχτά ερωτήματα, όπως:
Ποιος είναι ο ρόλος της διατροφής στη διατήρηση επαρκών επιπέδων λιθίου;
Υπάρχουν γενετικοί παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφησή του;
Πώς σχετίζονται τα φυσικά επίπεδα λιθίου στο νερό με την εγκεφαλική υγεία σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου;
Συμπέρασμα: Ένα φυσικό μέταλλο με ελπιδοφόρα δράση
Το λίθιο, ένα απλό και ταπεινό μέταλλο, αναδεικνύεται ως πιθανός φύλακας της γνωστικής λειτουργίας και της μνήμης. Η επαναξιολόγηση της σημασίας του στη νευροεκφυλιστική ασθένεια Αλτσχάιμερ ανοίγει νέους δρόμους για την πρόληψη και τη θεραπεία της.
Η ιδέα ότι ένα στοιχείο που υπάρχει ήδη στο σώμα μας μπορεί να λειτουργήσει ως ασπίδα απέναντι στη νόσο, δεν είναι μόνο συναρπαστική – είναι και πολλά υποσχόμενη για το μέλλον της ιατρικής.
Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news
Μπείτε στην παρέα μας στο instagram
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του metrosport.gr και του Metropolis 95.5 στο youtube
Μαζί και στο spotify