* Της Αφροδίτης Νέστορα
Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες τροχαίων ατυχημάτων που συγκλονίζουν το πανελλήνιο. Είναι βασικό, για το λόγο αυτό, να έχουμε πάντοτε στο νου μας ότι η οδήγηση αυτοκινήτου δεν αποτελεί απλώς πρακτική ανάγκη, αλλά και δραστηριότητα που ενέχει σημαντικές νομικές υποχρεώσεις τόσο για τον οδηγό όσο και για τον ιδιοκτήτη του οχήματος.
Το πλαίσιο καθορίζεται κυρίως από τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999, εφεξής «ΚΟΚ»), τον Ποινικό Κώδικα και τον Ν. 489/1976 περί υποχρεωτικής ασφάλισης αστικής ευθύνης αυτοκινήτων. Η ασφάλιση έναντι τρίτων προβλέπεται ρητώς από το άρθρο 2 Ν. 489/1976, ενώ η έλλειψή της συνεπάγεται σύμφωνα με το άρθρο 5 §4 του ίδιου Νόμου πρόστιμο, αφαίρεση άδειας και πινακίδων, καθώς και προσωπική ευθύνη του οδηγού για κάθε προκληθείσα ζημία. Στο πεδίο του ΚΟΚ, κεντρικής σημασίας είναι η διάταξη του άρθρου 42, η οποία απαγορεύει την οδήγηση υπό την επήρεια οινοπνεύματος. Τα όρια συγκέντρωσης οινοπνεύματος έχουν από την παρούσα Κυβέρνηση –για προφανείς λόγους- αυστηροποιηθεί, ανά κατηγορίες οδηγών: γενικά ανέρχονται σε 0,25 mg/l στον εκπνεόμενο αέρα (0,50 g/l στο αίμα), ενώ για τους επαγγελματίες οδηγούς, τους νέους οδηγούς (με άδεια έως δύο έτη) και τους δικυκλιστές περιορίζονται σε 0,10 mg/l (0,20 g/l στο αίμα). Η υπέρβαση αυτών των ορίων επισύρει διοικητικές και ποινικές κυρώσεις· Ενδεικτικά, σε επίπεδα άνω των 0,60 mg/l το αδίκημα τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι μηνών και χρηματική ποινή. Παράλληλα, το άρθρο 43 ΚΟΚ ορίζει την υποχρέωση παραμονής του οδηγού στον τόπο του ατυχήματος και ειδοποίησης των αρμόδιων αρχών σε περίπτωση τραυματισμού ή σοβαρής ζημίας, ενώ η εγκατάλειψη συνιστά επιβαρυντική συμπεριφορά με σοβαρές ποινικές συνέπειες.
Σε ποινικό επίπεδο, η υπαιτιότητα οδηγού που προκαλεί σωματική βλάβη θεμελιώνει το αδίκημα της σωματικής βλάβης από αμέλεια (άρθρο 314 ΠΚ), ενώ σε περίπτωση θανατηφόρου αποτελέσματος εφαρμόζεται το άρθρο 302 ΠΚ περί ανθρωποκτονίας από αμέλεια. Τα αδικήματα αυτά διώκονται αυτεπαγγέλτως, ανεξαρτήτως ασφαλιστικής κάλυψης. Από αστικής πλευράς, η ευθύνη του οδηγού εντάσσεται στο γενικό πλαίσιο των αδικοπραξιών του άρθρου 914 ΑΚ, ενώ η ασφαλιστική σύμβαση λειτουργεί προστατευτικά για τον ζημιωθέντα τρίτο. Ωστόσο, σύμφωνα με το άρθρο 6 Ν. 489/1976, η ασφαλιστική εταιρεία διατηρεί δικαίωμα αναγωγής κατά του οδηγού, εφόσον αυτός τελούσε σε κατάσταση μέθης, οδηγούσε χωρίς άδεια ή προκάλεσε εσκεμμένα το ατύχημα. Η διάταξη αυτή υπογραμμίζει ότι η ασφαλιστική κάλυψη δεν αίρει την προσωπική υποχρέωση συμμόρφωσης με τις επιταγές του νόμου.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η οδική συμπεριφορά δεν είναι ζήτημα μόνο πρακτικής οδικής ασφάλειας, αλλά και νομικής υπευθυνότητας. Η αυστηροποίηση των ποινών δρα σίγουρα ανασταλτικά και πραγματικά παρατηρείται μείωση των τροχαίων ατυχημάτων ειδικά σε ό,τι αφορά δικυκλιστές μετά και την αύξηση στη διενέργεια τυχαίων ελέγχων για τη χρήση κράνους. Η γνώση των σχετικών διατάξεων του ΚΟΚ, του Ποινικού Κώδικα, του Αστικού Κώδικα και της ειδικής νομοθεσίας περί ασφάλισης αποτελεί κρίσιμο εφόδιο για κάθε οδηγό, προκειμένου να αποφύγει ποινικές διώξεις, δυσβάσταχτες οικονομικές αξιώσεις και βαρύτατες κοινωνικές συνέπειες. Πέρα και πάνω από όλα η ασφαλής οδήγηση θέτει σε άλλη βάση το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής.
*Η Αφροδίτη Νέστωρα είναι πολιτεύτρια με τη Νέα Δημοκρατία και Δικηγόρος Παρ Αρείω Πάγω
Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news
Μπείτε στην παρέα μας στο instagram
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του metrosport.gr και του Metropolis 95.5 στο youtube
Μαζί και στο spotify
