Έντονες αντιδράσεις προκάλεσε η παρέμβαση του βουλευτή του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), Ταλίχ Οζτζάν, στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2026 στην Επιτροπή Προγραμματισμού και Προϋπολογισμού της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας. Ο Οζτζάν εξαπέλυσε σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση, εστιάζοντας στη διπλωματική στάση της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Κυπριακό, καθώς και στη διαχείριση κρίσιμων αμυντικών προμηθειών.
Το Κυπριακό «βέτο» και οι διπλωματικές εντάσεις
Κεντρικό σημείο της παρέμβασής του αποτέλεσε ο αποκλεισμός της Τουρκίας από το ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE, συνολικού προϋπολογισμού 150 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον Οζτζάν, η Τουρκία «μένει εκτός» λόγω του βέτο της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας, γεγονός που – όπως υπογράμμισε – έχει σοβαρές επιπτώσεις στη συμμετοχή της χώρας σε κρίσιμα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Ταυτόχρονα, κατήγγειλε «διπλωματική αδράνεια» από την Άγκυρα, εξηγώντας ότι τουρκογενείς χώρες διορίζουν πρέσβεις στην Κυπριακή Δημοκρατία, χωρίς η Τουρκία να λαμβάνει αντίστοιχες πρωτοβουλίες.
Κριτική στις αμυντικές προμήθειες και την έλλειψη διπλωματικών χειρισμών
Ο βουλευτής του CHP επέκρινε τη συνολική στρατηγική της κυβέρνησης ως «ανεπαρκή», ειδικά σε ζητήματα που αφορούν αμυντικά προγράμματα και διεθνείς συνεργασίες.
Το θέμα των S-400 και ο αποκλεισμός από τα F-35
Ο Οζτζάν ανέδειξε ως παράδειγμα την αγορά των ρωσικών S-400, κόστους 2,5 δισ. δολαρίων, τονίζοντας ότι το σύστημα «δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί» λόγω ασυμβατότητας με τις δομές του ΝΑΤΟ, στο οποίο η Τουρκία είναι μέλος.
Παράλληλα, κατέκρινε τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35, για το οποίο είχαν ήδη καταβληθεί 1,7 δισ. δολάρια, επισημαίνοντας ότι η χώρα πληρώνει «διπλό κόστος» χωρίς ουσιαστικό όφελος.
Ερωτήματα για την αγορά των Eurofighter
Σημαντικό μέρος της παρέμβασής του αφορούσε τη νέα συμφωνία για τα μαχητικά Eurofighter Typhoon από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αν και το CHP στήριξε τη συμφωνία, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη ενίσχυσης της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, ο Οζτζάν υπογράμμισε σοβαρές αστοχίες:
-
Διαδικαστικά λάθη και βιασύνη στην έγκριση της αγοράς
-
Ασυνέπεια στο οικονομικό κόστος, καθώς η αρχική δήλωση του Βρετανού Πρωθυπουργού έκανε λόγο για συμφωνία 8 δισ. λιρών για 20 αεροσκάφη
-
Μετά τις αντιδράσεις, το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε διαφορετικό ποσό, ύψους 5,4 δισ. λιρών
-
Ο βουλευτής τόνισε ότι το πραγματικό κόστος παραμένει ασαφές
