Το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν βρίσκεται κάτω από το Εθνικό Πάρκο Γέλοουστοουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και αποτελεί μία από τις πιο ισχυρές γεωλογικές «βόμβες» στον πλανήτη. Αν και σήμερα παραμένει ανενεργό, πολλοί αναρωτιούνται: τι θα συμβεί αν εκραγεί το Γέλοουστοουν;
Το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν: Ιστορικό και μέγεθος
Το Εθνικό Πάρκο Γέλοουστοουν είναι το πρώτο εθνικό πάρκο στον κόσμο, ιδρυθέν το 1872, και καλύπτει έκταση 8.987 τετραγωνικών χιλιομέτρων, εκτεινόμενο σε τρεις πολιτείες των ΗΠΑ (Γουαϊόμινγκ, Μοντάνα, Άινταχο). Το πάρκο φιλοξενεί σχεδόν 3 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, με γνωστά αξιοθέατα όπως ο θερμοπίδακας Old Faithful.
Ωστόσο, κάτω από την επιφάνεια αυτού του φυσικού παραδείσου, κρύβεται ένας γιγαντιαίος θάλαμος μάγματος. Το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν έχει εκραγεί τουλάχιστον τρεις φορές τα τελευταία 2,1 εκατομμύρια χρόνια, με τρομακτικά αποτελέσματα:
Μεγάλες εκρήξεις υπερηφαιστείου Yellowstone:
Huckleberry Ridge (~2,1 εκατομμύρια χρόνια πριν): Η μεγαλύτερη έκρηξη, που εκτόξευσε περίπου 2.450 κυβικά χιλιόμετρα υλικού.
Mesa Falls (~1,3 εκατομμύρια χρόνια πριν): Μικρότερη αλλά σημαντική έκρηξη.
Lava Creek (~631.000 χρόνια πριν): Η πιο πρόσφατη υπερέκρηξη, η οποία δημιούργησε τη σημερινή καλντέρα του Γέλοουστοουν.
Είναι ενεργό το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν;
Το σύστημα του Γέλοουστοουν θεωρείται ενεργό ηφαιστειακά, καθώς παρατηρούνται συνεχείς γεωθερμικές εκδηλώσεις: θερμοπίδακες, θερμές πηγές, σεισμικές δονήσεις και ανεβοκατεβάσματα του εδάφους. Παρόλα αυτά, οι επιστήμονες του USGS (U.S. Geological Survey) θεωρούν πως ο κίνδυνος άμεσης έκρηξης είναι χαμηλός.
Τι θα συνέβαινε αν εκραγεί το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν;
1. Καταστροφικές συνέπειες
Σκοτώσει έως και 90.000 ανθρώπους άμεσα.
Καλύψει περιοχές έως και 1.600 χιλιόμετρα μακριά με 3 μέτρα ηφαιστειακής τέφρας.
Παραλύσει υποδομές και μεταφορές, με αεροδρόμια και οδικά δίκτυα εκτός λειτουργίας.
2. Διακοπή των αερομεταφορών παγκοσμίως
Η ηφαιστειακή τέφρα και τα αέρια που θα εκτοξευθούν στην ατμόσφαιρα θα επηρεάσουν τη διεθνή αεροπλοΐα, όπως συνέβη το 2010 με την έκρηξη στην Ισλανδία, αλλά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα.
Το πιο ανησυχητικό σενάριο αφορά την πιθανότητα ενός πυρηνικού χειμώνα. Τα θειικά αέρια θα ανέβουν στην ανώτερη ατμόσφαιρα, θα σχηματίσουν θειικά αερολύματα, και θα μειώσουν το ηλιακό φως που φτάνει στη Γη. Αυτό θα προκαλούσε:
Ραγδαία πτώση της θερμοκρασίας.
Καταστροφή καλλιεργειών και διακοπή της αγροτικής παραγωγής.
Επισιτιστική κρίση και διατάραξη της παγκόσμιας τροφικής αλυσίδας.
Σύμφωνα με μελέτες, ένα αντίστοιχο φαινόμενο ενδέχεται να συνέβη το 535 μ.Χ., μετά από ηφαιστειακή έκρηξη στην Ιάβα, προκαλώντας παγκόσμια σκοτεινιά και πείνα.
Είναι πιθανό να εκραγεί σύντομα το Γέλοουστοουν;
Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ηφαιστείων του Γέλοουστοουν, η πιθανότητα έκρηξης μέσα στον αιώνα είναι εξαιρετικά μικρή. Οι επιστήμονες παρακολουθούν το ηφαιστειακό σύστημα σε 24ωρη βάση, με ειδικά εργαλεία, όπως σεισμογράφους και GPS για την καταγραφή μετακινήσεων του εδάφους.
Το υπερηφαίστειο του Γέλοουστοουν αποτελεί έναν γεωλογικό γίγαντα, του οποίου η πιθανή έκρηξη θα είχε παγκόσμιες επιπτώσεις. Παρότι η πιθανότητα είναι μικρή, τα πιθανά σενάρια καταστροφής μάς υπενθυμίζουν τη δύναμη της φύσης και την ανάγκη για επιστημονική παρακολούθηση και πρόληψη.
