Στις 30 του φετινού Σεπτέμβρη ξεκίνησε τη λειτουργία του στην Ελλάδα το πρώτο αποτεφρωτήριο της χώρας. Έπειτα από παλινωδίες δεκαετιών και αναβολές τελικά το αίτημα μιας μεγάλης μερίδας των πολιτών, που μέχρι τώρα αναγκάζονταν να καταφεύγουν σε κρεματόριο της γειτονικής Βουλγαρίας, έγινε πραγματικότητα.
Το πρώτο ελληνικό, ιδιωτικό αποτεφρωτηριο βρίσκεται περίπου 74χλμ μακριά από την Αθήνα, στη Ριτσώνα. Η λειτουργία του ξεκινά 13 χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου με τον οποίο επετράπη η λειτουργία αποτεφρωτηρίου στην Ελλάδα. Από τότε μέχρι και σήμερα διάφορα γραφειοκρατικά προβλήματα ήταν αυτά που ανέστειλαν τη λειτουργία του: οι δήμοι που είχαν κατά καιρούς εκφράσει την επιθυμία τους για τη λειτουργία του τελικά... κόλλησαν σε γραφειοκρατικές διαδικασίες όσον αφορά το ζήτημα της χωροθέτησης ενώ παράλληλα «φοβήθηκαν» τις αντιδράσεις των επιχειρήσεων και της εκκλησίας.
Στο μείζον ζήτημα της χωροθέτησης η τροπολογία της προηγούμενης κυβέρνησης με την οποία ουσιαστικά το αποτεφρωτήριο θα μπορούσε να λειτουργήσει και έξω από τα σύνορα ενός νεκροταφείου άνοιξε το δρόμο για την υλοποίηση του. Έτσι η «Crem Services SA» έλαβε το καλοκαίρι του 2018 τις κρίσιμες αδειοδοτήσεις και ένα χρόνο μετά έγιναν κιόλας οι πρώτες αποτεφρώσεις.
«Η λειτουργία του αποτελεί ιστορικό γεγονός. Η αλλαγή των ταφικών εθίμων είναι από τις πιο δύσκολες και πιο αργά μεταβαλλόμενες συνήθειες σε μια κοινωνία. Η χώρα μας δυστυχώς για διάφορους λόγους είναι η τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση που αποκτά αποτεφρωτηριο. Αυτό που βλέπετε σήμερα εδώ είναι το αποτέλεσμα μια προσπάθειας που άρχισε το 1996 από την «Ελληνική Κοινωνία Αποτέφρωσης» η οποία πέτυχε μέσα σε 23 χρόνια με υπομονή και επιμονή την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου για να γίνει δυνατή η κατασκευή του», δήλωσε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινωνίας Αποτέφρωσης, Αντώνης Αλακιώτης.
Ποια είναι η διαδικασία της αποτέφρωσης
Η αποτέφρωση σορών και οστών γίνεται σε συνεργασία με όλα τα γραφεία τελετών στην Ελλάδα και το εξωτερικό και σύμφωνα με την «Υπηρεσία Αποτέφρωσης Νεκρών ΑΕ» το κόστος της αποτέφρωσης ξεκινά από τα 600 ευρώ. Σε αυτό το ποσό ωστόσο προστίθενται το κόστος της τελετής και των λοιπών διαδικασιών που καθορίζονται από τα γραφεία τελετών. Όσον αφορά την καύση οστών το κόστος ξεκινά από τα 250 ευρώ.
Προκειμένου να αποτεφρωθεί μία σορός είναι απαραίτητα όλα εκείνα τα δικαιολογητικά που που προσκομίζονται για την ταφή ενός νεκρού αλλά και γνωμάτευση γιατρού, πιστοποιητικό ιατροδικαστή και υπεύθυνη δήλωση του θανόντος η συγγενικού προσώπου ότι επιθυμεί να αποτεφρωθεί η σορός του.
Το κρεματόριο της Ριτσώνας διαθέτει δυο κλίβανους και στη διάρκεια της ημέρας μπορούν να γίνουν μέχρι και δέκα αποτεφρώσεις. Η κάθε μία διαρκεί 75 λεπτά.
Αφού περάσουν δύο ώρες οι συγγενείς παραλαμβάνουν στην τεφροδόχο που έχουν επιλέξει, οι τιμές ξεκινούν από τα 12 ευρώ και φτάνουν μέχρι και τα 588 ευρώ, την τέφρα του αγαπημένου τους προσώπου.
Για όσους το επιθυμούν η «Crem Services SA” παρέχει υπηρεσίες για διασπορά της τέφρας στη θάλασσα, στον αέρα αλλά και ταφή στη φύση.
Μέχρι και σήμερα στη Ριτσώνα έχουν γίνει τουλάχιστον οχτώ αποτεφρώσεις. Όπως ανέφερε ο κ. Αλακιώτης δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των αποτεφρώσεων που πραγματοποιήθηκαν στη Βουλγαρία ωστόσο όπως σημείωσε «υπαρχουν μονο οι εκτιμήσεις των γραφείων τελετών. Αυτές με βάση τα στοιχεία τους υπολογίζονται σε 600 με 800 ετησίως».
Η εγκατάσταση δημιουργήθηκε με ιδιωτικά κεφάλαια, και συνολικά υπάρχουν επτά ιδιοκτήτες. Η Ελληνική Εταιρεία Αποτέφρωσης που προώθησε επί πολλά χρόνια τη δημιουργία αποτεφρωτηρίου στην Ελλάδα είναι ένας από αυτούς και κατέχει το 30% της επιχείρησης.
«Η αποτέφρωση των νεκρών είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στον χριστιανικό κόσμο, δηλαδή στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Νότια Αμερική και τα ποσοστά αυτών που επιλέγουν την αποτέφρωση αντί της ταφής, σε μερικές από αυτές, είναι πολύ μεγαλύτερα, όπως στη Μεγάλη Βρετανία, την Γερμανία, την Πολωνία, την Τσεχία, την Αμερική κτλ. Η Ελλάδα ήταν η τελευταία χώρα στην Ευρώπη που δεν είχε μέχρι τώρα αποτεφρωτήριο», είχε τονίσει σε πρόσφατες δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αποτέφρωσης, Αντώνης Αλακιώτης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «η ίδρυση και η λειτουργία του πρώτου Κέντρου Αποτέφρωσης Νεκρών στη Ριτσώνα αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός, αποτελεί ιστορική αλλαγή για τα ταφικά έθιμα της Ελλάδας. Μέχρι σήμερα χιλιάδες οικογένειες μετέφεραν στη Βουλγαρία και σε άλλες χώρες τούς οικείους τους, των οποίων η τελευταία επιθυμία ήταν η αποτέφρωση. Με τεράστιο οικονομικό και συναισθηματικό κόστος. Υπολογίζουμε ότι κάθε χρόνο ένα ποσό 2,5 έως 3 εκατ. ευρώ "έφευγε" στο εξωτερικό».
«Η αποτέφρωση σαν επιλογή έχει γίνει τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα προσφιλής γιατί απαλλάσσει τις οικογένειες από την απάνθρωπη εμπειρία της εκταφής, από την κατασκευή ενός τάφου που θα καταστραφεί σε τρία χρόνια, από την υποχρέωση για την παραμονή των οστών στα κοιμητήρια και της πληρωμής 40 έως 100 ευρώ ετησίως. Γενικά η αποτέφρωση είναι πιο οικονομική και συναισθηματικά ανώδυνη. Με την κατάσταση που βιώνουν οι οικογένειες στα νεκροταφεία των μεγάλων πόλεων, τις υποχρεωτικές εκταφές στα τρία χρόνια, όλο και μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων στην Ελλάδα επιλέγουν την αποτέφρωση. Δεν έχουμε επίσημα στοιχεία σχετικά με το πόσες αποτεφρώσεις γίνονται στο εξωτερικό, αλλά εκτιμούμε ότι φτάνουν τις χίλιες», καταλήγει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αποτέφρωσης.
Μέχρι σήμερα οι συγγενείς κάποιου που επέλεγε την αποτέφρωση, έπρεπε να μεταφέρουν τη σορό σε κάποια γειτονική χώρα που την επιτρέπει και διαθέτει αποτεφρωτήριο. Το κόστος κυμαίνεται από 1.500 μέχρι 2.500 ευρώ. Τη διαδικασία αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας κάποιο γραφείο τελετών. Το Σωματείο Ιδιοκτητών Γραφείων Τελετών της Αθήνας, στέκεται θετικά απέναντι στη δημιουργία αποτεφρωτηρίων στην Ελλάδα, αλλά εκτιμά ότι ο αριθμός των αποτεφρώσεων είναι μικρός.
