Το τελευταίο διάστημα κυκλοφόρησαν έντονα φήμες και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «όποιος βλέπει πειρατικά ταινίες ή αθλητικά μέσω streaming θα εντοπίζεται από την IP του και θα τιμωρείται με πρόστιμο».
Η συζήτηση φούντωσε τόσο πολύ, ώστε αρκετοί χρήστες έσπευσαν να αγοράσουν υπηρεσίες VPN θεωρώντας ότι έτσι θα είναι «αόρατοι». Στην πραγματικότητα, όμως, το τοπίο είναι πιο σύνθετο: το θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα έχει όντως αλλάξει, αλλά απέχει πολύ από την εικόνα ενός συστήματος «μαζικής παρακολούθησης» που θα βάζει πρόστιμα αυτόματα σε κάθε θεατή.
Το νομικό πλαίσιο
Με τον νόμο 5179/2025 τροποποιήθηκε το άρθρο 65Α του νόμου για την πνευματική ιδιοκτησία (Ν. 2121/1993) και μπήκαν ρητά διοικητικά πρόστιμα για όσους αποκτούν παράνομα πρόσβαση σε οπτικοακουστικό περιεχόμενο. Η βάση είναι 750 ευρώ για τον απλό τελικό χρήστη, 1.500 ευρώ όταν υπάρχει δημόσια προβολή (π.χ. σε καφέ ή μπαρ) και έως 5.000 ευρώ σε περίπτωση εμπορικής εκμετάλλευσης, με διπλασιασμό σε περίπτωση υποτροπής.
Το πλαίσιο ενεργοποιήθηκε πρακτικά με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 358834/2025 (ΦΕΚ Β’ 4218/4-8-2025), που καθορίζει πώς διαπιστώνονται, βεβαιώνονται και εισπράττονται τα πρόστιμα. Αρμόδιες είναι η ΑΑΔΕ, το ΣΔΟΕ, η ΔΙΜΕΑ, οι αστυνομικές και λιμενικές αρχές, ακόμη και οι τελωνειακές υπηρεσίες.
Ο πολίτης έχει δικαίωμα υποβολής αντιρρήσεων μέσα σε δέκα ημέρες, ενώ η είσπραξη γίνεται μέσω της ΔΟΥ ή του ΚΕ.Β.ΕΙΣ. της ΑΑΔΕ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η καταβολή του προστίμου μπορεί να οδηγήσει σε μη άσκηση ή ακόμη και εξάλειψη της ποινικής δίωξης.
Το ζήτημα του streaming
Το κρίσιμο σημείο αφορά το ερώτημα αν το «απλό streaming» είναι παράνομο. Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (υπόθεση C-527/15, Filmspeler) έχει κρίνει ότι όταν η πηγή είναι παράνομη, τότε ακόμη και η προσωρινή αναπαραγωγή που γίνεται στον υπολογιστή ή στην τηλεόραση του χρήστη δεν καλύπτεται από την εξαίρεση των προσωρινών αντιγράφων.
Με απλά λόγια: το να παρακολουθεί κανείς ταινία ή αγώνα μέσω site που δεν έχει άδεια, θεωρείται παράνομη χρήση.
Παράλληλα, η ελληνική Επιτροπή για τη Διαδικτυακή Προστασία της Πνευματικής Ιδιοκτησίας (EDPPI) συνεχίζει να διατάσσει αποκλεισμούς σε παράνομα sites και να εφαρμόζει μηχανισμούς live-blocking κυρίως σε αθλητικά γεγονότα. Ωστόσο, το έργο της EDPPI αφορά το «κατέβασμα του διακόπτη» σε ιστοσελίδες και όχι την τιμωρία τελικών χρηστών· αυτή περνάει μέσα από το νέο διοικητικό πλαίσιο.
Θα με βρουν από την IP;
Εδώ βρίσκεται η μεγαλύτερη παρεξήγηση. Δεν υπάρχει μηχανισμός μαζικής παρακολούθησης της κίνησης όλων των χρηστών στο διαδίκτυο. Η ταυτοποίηση μέσω IP γίνεται στοχευμένα και κατόπιν νόμιμης διαδικασίας, π.χ. όταν οι αρχές εντοπίσουν παράνομους παρόχους IPTV και βρουν λίστες πελατών, στοιχεία πληρωμών ή άλλα αποδεικτικά.
Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να ζητηθεί από τον πάροχο internet να δώσει τα στοιχεία του συνδρομητή που αντιστοιχεί σε συγκεκριμένη IP, σε συγκεκριμένη ημερομηνία και ώρα.
Και τα VPN;
Τα VPN είναι απολύτως νόμιμα ως εργαλεία προστασίας της ιδιωτικότητας. Δεν αρκούν όμως για να «νομιμοποιήσουν» το παράνομο streaming ούτε για να αποτρέψουν την επιβολή προστίμου, αν αυτό τεκμηριωθεί με άλλους τρόπους (π.χ. μέσα από δικογραφία ή πληρωμή σε παράνομο πάροχο).
Τι έρχεται
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Κομισιόν έχει ήδη εκδώσει σύσταση για την εντατικοποίηση των μέτρων κατά της πειρατείας ζωντανού περιεχομένου. Αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια τα μπλοκ σε πραγματικό χρόνο θα γίνουν ακόμη πιο αυστηροί και οι εθνικές αρχές θα πιεστούν να εφαρμόζουν πιο αποτελεσματικά το σύστημα προστίμων.
Τελικά τι ισχύει;
Η εικόνα που δημιουργήθηκε ότι «όποιος βλέπει πειρατικό streaming θα πέφτει αυτόματα στο δίχτυ» δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα. Το πλαίσιο όντως υπάρχει, τα πρόστιμα είναι θεσμοθετημένα και οι διαδικασίες λειτουργούν, αλλά η ταυτοποίηση δεν γίνεται τυφλά ούτε μαζικά.
Ο απλός θεατής πρέπει να γνωρίζει ότι το streaming από μη αδειοδοτημένες πηγές είναι παράνομο και επισύρει κίνδυνο προστίμου, ενώ τα VPN δεν αποτελούν «μαγικό σωσίβιο».
Το ασφαλέστερο και ηθικότερο μονοπάτι παραμένει η νόμιμη πρόσβαση μέσω επίσημων πλατφορμών και συνδρομών.
Ακολουθήστε τη σελίδα του metrosport.gr και στο google news
Μπείτε στην παρέα μας στο instagram
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του metrosport.gr και του Metropolis 95.5 στο youtube
Μαζί και στο spotify
