Για άλλη μια φορά προσπαθεί να επιβάλει το δικό της δίκαιο στην Ανατολική Μεσόγειο η Τουρκία, διατηρώντας σε ισχύ το διαβόητο τουρκολιβυκό Μνημόνιο.
Αυτή τη φορά, η γειτονική χώρα επαναφέρει στο δημόσιο λόγο τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό φέρνει στην επιφάνεια τη σοβαρή εκκρεμότητα με την Αίγυπτο σχετικά με την πλήρη οριοθέτηση της ΑΟΖ.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το liberal.gr, η Τουρκία διαμορφώνει ένα νέο «θερμό» σκηνικό σε όλο το τόξο, από τις εκβολές του Έβρου μέχρι το Καστελλόριζο και τα απώτατα όρια των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών δυτικά της Κρήτης, παρεμποδίζοντας το έργο που ακούει στο όνομα East to Med Data Corridor (EMC). Ο λόγος για ένα υποθαλάσσιο και χερσαίο καλωδιακό έργο οπτικών ινών, που θα συνδέσει την Ασία με την Ευρώπη μέσω της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου.
Στην εν λόγω σύμπραξη συμμετέχουν εταιρείες από την Ελλάδα (μεταξύ αυτών και η ΔΕΗ), τη Σαουδική Αραβία και την Κύπρο, και έχει ανακοινωθεί στη Διακυβερνητική Διάσκεψη Ελλάδας - Σαουδικής Αραβίας, η οποία είχε συγκληθεί το 2022 υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη και του πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν.
Μάλιστα, για τις ανάγκες των ερευνών, η Κύπρος είχε εκδώσει NAVTEX για έρευνες εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, αλλά η Τουρκία όχι μόνο εξέδωσε αντι-NAVTEX, κάνοντας λόγο για περιοχή της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, αλλά απαιτεί όλες οι εργασίες να συντονίζονται από τις «αρμόδιες» τουρκικές αρχές. Παράλληλα, μέσω του υπουργείου Άμυνας, εξαπέλυσε και ευθείες απειλές.
Παράλληλα, ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Άμυνας διεμήνυσε:
«Οποιεσδήποτε δραστηριότητες όπως η πόντιση καλωδίων/αγωγών ή η επιστημονική έρευνα στην υφαλοκρηπίδα μας πρέπει να συντονίζονται εκ των προτέρων με τη χώρα μας. Σύμφωνα με αυτόν τον κανόνα, διεξάγουμε πάντα την απαραίτητη παρακολούθηση, αποτρέποντας οποιαδήποτε μη εξουσιοδοτημένη δραστηριότητα στην υφαλοκρηπίδα μας, και δεν επιτρέπουμε δραστηριότητες ή έργα (όπως το Έργο Διασύνδεσης GREAT CONNECTOR) που αγνοούν τη χώρα μας.
Στο πλαίσιο της προσέγγισής μας, η ανακοίνωση NAVWARN, που εκδόθηκε στις 5 Αυγούστου 2025, σχετικά με τις γεωφυσικές έρευνες που διεξήγαγε το πλοίο FUGRO GAUSS με σημαία Γιβραλτάρ, διαπιστώθηκε ότι έχει παραβιάσει την υφαλοκρηπίδα μας. Στη συνέχεια, το υπουργείο Εξωτερικών μας εξέδωσε τις απαραίτητες προειδοποιήσεις και το υπουργείο μας εξέδωσε την αντι-NAVTEX του.
Επιπλέον, τα αεροπορικά και ναυτικά μας μέσα έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή για να λάβουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Οι δραστηριότητες του εν λόγω πλοίου παρακολουθούνται στενά. Σε περίπτωση που επιχειρήσουν να παραβιάσουν την υφαλοκρηπίδα μας, θα ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα επιτόπου».
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να μη διακόψει τις εργασίες, αν και έχει ανακύψει και ένα πρόσθετο πρόβλημα: η δημοσιοποίηση εκ μέρους της Αιγύπτου, με ρηματική διακοίνωση προς την ελληνική πρεσβεία στο Κάιρο, των γνωστών θέσεών της, οι οποίες δημιουργούν ένα σοβαρό εμπόδιο για την προώθηση της κρίσιμης για την Ελλάδα ολοκλήρωσης της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών.
Κι αυτό γιατί αν και οι Αιγύπτιοι αποδέχονται την αρχή της μέσης γραμμής, επιζητούν για τα νησιά μειωμένη και αναλογική επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες – θέση που «κερδήθηκε» ήδη το 2020, όταν η Ελλάδα, λόγω της ανάγκης άμεσης αντίδρασης στο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, αποδέχθηκε μειωμένη επήρεια για Ρόδο, Κάσο, Κάρπαθο, ακόμη και για την Κρήτη.
Στο μεταξύ, επιχειρώντας να κρατήσει ζωντανή τη διαδικασία με τη Λιβύη και να αποφευχθούν επικίνδυνα τετελεσμένα, μετά την απάντηση που έδωσε στον ΟΗΕ, η Ελλάδα έχει ενημερώσει μέσω της διπλωματικής οδού την κυβέρνηση της Τρίπολης για την ετοιμότητά της να ξεκινήσουν επίσημες διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ, ανακοινώνοντας μάλιστα ότι επικεφαλής των συνομιλιών θα αναλάβει η υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
